Gipuzkoak ekonomia zirkularra bultzatzeko eta klimarekin konprometitutako herritarrak lortzeko ahaleginak egiten ditu

Joan den uztailean, Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumeneko Departamentuak “Green Recovery Gipuzkoa” Think Tank-aaktibatu zuen, egungo osasun- eta ekonomia-krisiaren indarberritzea Gipuzkoarako gizarte-, ekonomia- eta ingurumen-eraldaketa bihurtzeko, eta gure lurraldea enplegua eta aberastasuna sortuko dituen ekonomia-eredu berdearekin kokatzeko, aldi berean klima-aldaketaren aurkako borrokan aurrera egiteko.

 

Helburu horren barruan, indarberritze berdeari buruzko hausnarketa eta ezagutza garatzeko gune bat sortu da, ingurumen-arloko eragile sozial, unibertsitario, ekonomiko eta adituek osatua. Lau proiektu landuko dira: Gipuzkoa 2050: lurralde %100 zirkularra, Gazteak kliman, Fiskalitate berdea Gipuzkoarako eta Liga Ekintza klimaren alde.

 

Lantalde hori gaur bildu da, 2020ko urritik 2021eko maiatzera bitartean egingo diren zazpi saioetarako agenda partekatua zehazteko. Horretarako, proiektu bakoitzari laguntzeko adituekin eztabaidatu beharreko gai garrantzitsuak zein diren zehaztu du taldeak. Ekonomia zirkularrari eta herritarren ligari buruzko proiektuak abian jartzea lehenetsi da, eta, horregatik, gai horiek eztabaidatu dira lehenik.

 

Bileran izan dira Jesús Alquézar, Europako Batzordeko Ingurumen Zuzendaritza Nagusiko analista sozioekonomikoa, eta Rogelio Pozo, AZTIko CEO. Alquézarrek Gipuzkoarako itun berdeak dakarren aukera azaldu du, bere prozesuari buruzko ideia zehatzak emanez. Ondoren, Pozo ekonomiaren indarberritze berde eta jasangarria lortzeko nola jokatu behar den azaltzen duen esparru kontzeptualari buruz mintzatu da.

 

COVID-19 krisiak nahitaezko geldialdia eragin du gaur egungo gizartean, eta agerian geratu da planeta eta haren biodibertsitatea gai direla bizkor aktibatu eta indarberritze-zeinuak bidaltzeko. Horregatik, krisi hau suspertze berde bat eraikitzeko aukera bihurtu behar da. José Ignacio Asensio Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumeneko diputatuak adierazi duenez, “funtsezkoa da COVID-19 delakoaren pandemiaren aurkako Gipuzkoako ekonomia suspertzeko plana ekologikoa izatea. Ekonomia iraunkor eta klimaren aldetik neutro baterantz egin behar dugu aurrera, eta ekonomia suspertu, aldi berean krisi klimatikoari aurre egingo dion ikuspegitik”. Horregatik, Gipuzkoaren suspertzeak bat etorri behar du Europak bultzatutako krisialditik ateratzeko irizpideekin: Itun Berdea, Green Deal. Eta Garapen Iraunkorreko Helburuen eta Europako baliabide ekonomikoen irizpide jasangarriak lortzearekin lotuta.  “Ekonomia suspertzeko plan bat planteatzen badugu, ingurumeneko Europako helburuak kontuan hartu gabe, epe ertain eta luzeko gure lurraldea ez da lehiakorra izango etorkizuneko erronketan; alderdi horrek zuzenean eragingo die enpresei, enpleguari, herritarrei eta haien bizi-kalitateari”, esan du foru diputatuak.

 

Klimarekin konprometitutako herritarrak

 

Gure lurraldea klima-aldaketarekiko kaltebera da, itsasoarekiko esposizio handia duelako eta kostaldearen kalteberatasunagatik. Hori dela eta, garrantzi handia du tokiko ekintzak eta eremu horretan diharduten eragile guztien ekintza bateratuak. Jarrera eta pertzepzio sozialak adituak ezagutzea bezain garrantzitsuak dira.

 

Horretarako, “Klimaren aldeko herritar konprometituen liga” ekimena sortu da, Gipuzkoa osoa, herritar, elkarte eta udal guztiak helburu berarekin bultzatzeko asmoz: gure ohiturak aldatzea eta gure udalerriei helburu hori lortzen aurrera egiten laguntzea. Horretarako, Gipuzkoako herritar guztiekin lan egingo da klima-aldaketaren aurkako ekintza eraginkor eta tokian tokiko batean, eta Gipuzkoako herritarren klima-aldaketari buruzko pertzepzio soziala aztertuko da.

 

Herritar guztiei erronka bat jarriko zaie, eguneroko lanean egiten ditugun ekintzetan herritarrak sentsibilizatu eta hezteko, horrela klima-aldaketa hobetu eta geldiarazten laguntzeko. Herritarren taldeak elkarren artean lehiatuko dira, eta ekintza gehien egiten dituzten hiru udalerriak onartuko dira. Azterketa Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumeneko Departamentuak udalerrietan egingo duen inbertsioaren bidez egingo da, udalerrietan klima-aldaketaren ikuspegitik hobetzeko ekintzen bidez. Herritarren erronka horrek zazpi eremu izango ditu ardatz: energia, ura, mugikortasuna, kontsumoa, 3 r-ak, karbono gutxiko dieta eta biodibertsitatea.

 

Gipuzkoa 2050: lurralde % 100 zirkularra

 

Ekonomia zirkularra eta prebentzio-, berrerabiltze- eta birziklatze-politikak sustatzea neurri beharrezkoa eta eraginkorra dira klima-aldaketaren aurkako borrokan. Hondakinak lehengai gisa hartzen dituzten kudeaketa-ereduetan aurrera egin behar da, bigarren mailako material berrien sorreran eta bilaketan oinarritutako negozio-eredu berriak sustatuz.

 

Birziklapenaren sektoreak 5000 lanpostu ditu Gipuzkoan, eta 500 milioi euro inguruko fakturazioa. Helburua da kopuru horiek bikoiztea 2030erako, eta ekonomia berdeak 10.000 enplegu izatea.

 

Horregatik, ezinbestekoa da eragile guztien ekintza bateratua eta koordinatua egitea, ekonomia garbi baterantz aldatzeko eta eragile, enpresa eta herritar guztiak modu bidezkoan eta integratuz zirkulatzeko, eta inork ez du atzean uzten egin behar dugun paradigma-aldaketa hori.

 

Proiektu honen helburu estrategikoak dira erosketa zirkularra eta berrikuntzakoa sustatzea, Gipuzkoako ingurumen-helburuak lortzeko tresna estrategiko gisa, eta tokiko enpresa-berrikuntza sustatzea, lurraldearen jasangarritasun-erronkei erantzuna ematera bideratuta. Horretarako, jarduera-eremu hauek landuko dira: erosketa berdean eta zirkularrean talde sustatzaile bat aktibatzea; erosketa berderako eta zirkularrerako baliabide-sistema sortzea; eta kontsumitzaile txikiarekin aliantzak sortzea.