Ingurumen Departamentuak bi milioi euro bideratu ditu Gipuzkoako hareatzetako segurtasuna eta garbiketa indartzeko

2023ko hondartza-denboraldiko berritasun nagusia garbiketa-zerbitzu berri bat abian jartzea eta Gipuzkoako kostaldeko udalerri guztietan erreten talde berri bat sartzea da. Era berean, zakarrontzi trinkotzaileak jarriko dira, abandonatutako hondakinik gabeko hondartza garbiak ziurtatzeko.

"Nik Hondartzak" aplikazioak jende kopuruari, aforoari eta mugikortasun jasangarriari buruzko informazioa eskaintzen jarraituko du.

Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumen Departamentuak sentsibilizazio-kanpaina bat egingo du. “Zu zeu zara poesia hondartzan birziklatzen duzunean” izenpean Emaús Gizarte Fundazioarekin, Mater Museoarekin eta La Bombonerarekin lankidetzan. Kostaldeko zortzi udalerrietan hainbat jardueraren bidez, gure hareatzetan hondakinen gaikako bilketa sustatuko du.

José Ignacio Asensio: “Gure helburua da Gipuzkoako hareatzen erabilera bikaina optimizatzen jarraitzea. Alde horretatik, urrats handiak egin ditugu Nik Hondartzak aplikazioari eta gure kostaldean ezarritako bideometria-sistemari esker. Horregatik, aurten gure hondartzen garbitasuna eta segurtasuna are gehiago hobetuko ditugu, Gipuzkoako hareatzak arduraz erabiltzeko eta ingurumenaren gozamena eta babesa bateragarri egiteko”.

Ozeanoen Munduko Eguna dela-eta, Ingurumeneko diputatu José Ignacio Asensiok Gipuzkoako hondartzen udako denboraldia inauguratu du Hondarribiko hondartzan, herriko Zerbitzuetako zinegotzi Gonzalo Carrionekin eta Emaús Gizarte Fundazioko komunikazio-arduradun Begoña Cabaleirorekin batera. 2023ko hondartza-denboraldia, Gipuzkoan, ekainaren 15etik irailaren 15era luzatuko da.

Aurten, Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumen Departamentuak 1.815.000 euro bideratu ditu guztira Gipuzkoako hareatzetako garbiketa indartzeko, eta 150.000 euro gehiago jarri ditu hondartzetako segurtasun-arloko laguntzaren osagarri gisa.

Irekiera-ekitaldian, José Ignacio Asensio Ingurumeneko diputatuak nabarmendu duenez, “gure helburua da Gipuzkoako hareatzen erabilera bikaina optimizatzen jarraitzea. Alde horretatik, urrats handiak egin ditugu Nik Hondartzak aplikazioari eta gure kostaldean ezarritako bideometria-sistemari esker. Horregatik, aurten gure hondartzen garbitasuna eta segurtasuna are gehiago hobetuko ditugu, Gipuzkoako hareatzak arduraz erabiltzeko eta ingurumenaren babesa eta gozatzea bateragarri egiteko”.

Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumen Departamentuak hainbat jarduera egin ditu 2023ko hondartza-denboraldirako; besteak beste, garbiketa-zerbitzu berri bat sartzea, udan makineria indartuz, eta kostaldeko udalerri guztietan erreten talde berri bat txertatzea. Gorabeherarik izanez gero, telefono-zenbaki bat emango da talde horrekin harremanetan jartzeko, eta espezie exotiko inbaditzaileak ezabatzeko lanak egingo dira, beharrezkoa izanez gero.

Era berean, Ingurumen Departamentuak mantendu eta hobetu egingo du 2020an udako paperontzi indargarrien bidez, sortzen diren hondakinen kudeaketa jasangarrirako ezarritako zerbitzua. Aldundiak proposatuta, udalerriei gomendatzen zaie edukiontziak hareatzetatik kanpo jartzea, hareatzan inpaktu txikiagoa izateko eta gainezka eginez gero harea ez kutsatzeko. Berrikuntza gisa, Gipuzkoako hondartzetan ontzietarako 10 eguzki-paperontzi trinkotzaile jarriko dira.

Bestalde, aforoen kontrolerako aplikazioa mantenduko da, Nik Hondartzak, José Ignacio Asensioren hitzetan, “hondartzetako segurtasun- eta kalitate-indize altuenak dituen egonaldia ziurtatzen duen prebentzio-tresna nagusi gisa, herritarren osasuna eta segurtasuna zainduz”. Aplikazio horrek gure hareatzetako okupazioaren adierazle bat jasotzen du denbora errealean, udalentzako alerta-sistema bat bainu-baldintzei buruz eta itsasoaren baldintzei buruzko informazioa bainuaren segurtasuna zaintzeko (olatuen ezaugarriak, mareak eta puntu arriskutsuak). Nik Hondartzak aplikazioak hondartza bakoitzera nola iritsi azaltzen duen botoi bat ere badu, garraio publikoari lehentasuna emateko, Google Maps-ekin lotzen duen Mugikortasun Jasangarriaren botoiaren bidez.

Orain arte, Nik Hondartzak 65.000 deskarga baino gehiago eta 1.000.000 kontsulta baino gehiago erregistratu ditu. Aplikazio hau funtsezko tresna izan da aforoa eta okupazioa kontrolatzeko eta beharrezko prebentzio-neurriak ezartzeko.

Sentsibilizazioa hondartzan bertan

Azkenik, Ingurumen Departamentuak kanpaina bat egingo du Gipuzkoako kostaldeko zortzi herrietan, Emaús Gizarte Fundazioarekin, Mater Museoarekin eta Indigo Produkzioekin batera. Herritarrak sentsibilizatzeko kanpaina honek, "Zu zara poesia hondartzan birziklatzen duzunean” du izena. Gipuzkoako 9 hondartzak zeharkatuko ditu eta ekainaren 26tik abuztuaren 20ra bitartean egingo da. Astebeteko iraupena izango du puntu bakoitzean, eta Mutrikun hasiko da, ekainaren 26an.

Kanpaina honen helburu nagusia da paperontzien erabilera egokia sustatzea eta sentsibilizazioa sustatzea, herritarrek hondakinak bereizi eta gaika bil ditzaten, haur-jolasen, tailerren, antzerki-emanaldien, erraldoien eta informazio-gune finko baten bidez.

Alga toxikoak Ostreopsis

Azken bi urteotan, alga mota berriak sortu dira Gipuzkoako hareatzetan. Klima-aldaketaren ondorioz, eta bainulariei eragindako eraginen ondoren, Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumen Departamentuak herritarren segurtasuna eta osasuna zaintzen jarraituko du, Gipuzkoako itsasertzeko Ostreopsis alga toxikoen azterketaren bidez, izan dezaketen eraginari aurrea hartzeko. Azterlan hori Euskal Herriko Unibertsitatearekin batera egiten ari da, eta datozen hilabeteetan analisi molekularren emaitzak lortuko dira. Era berean, Departamentua POCTEFA Ostrebila proiektuan ere ari da lanean. Mugaz gaindiko ekimen horren helburua da Ostreopsis alga-espezieak aztertzea, toxinak eta sortzen dituzten gasak identifikatzeko.