Aldundiak eta Deustuko Unibertsitateak bat egin dute Gipuzkoan elikagaiak alferrik galtzearen aurkako borrokan

Horretarako, Gipuzkoako Foru Aldundiko Jasangarritasun Departamentuak 10.000 euro bideratuko ditu guztira.

José Ignacio Asensio: “Hitzarmen hau elikagaien hondakinen kudeaketa hobetzeko konpromisoaren isla da, bai eta bi erakundeek ekonomian eta ingurumenean, gizarte-sarean eta desberdintasunetan eragina duen erronkari aurre egiteko duten borondate bateratuaren erakusgarri ere. Hitzarmen hau sinatzea aurrerapauso garrantzitsua da Gipuzkoako herritar guztientzako etorkizun jasangarriago eta berdinzaleago bat eraikitzeko”.

Gipuzkoako Foru Aldundiko Jasangarritasun Departamentuak hitzarmen bat sinatu du gaur Deustuko Unibertsitatearekin, "Elikagaien xahuketa kudeatzeko sistemen eraginkortasunaren analisia, hondakinen hierarkiaren arabera" proiektua garatzen laguntzeko. Akordioa Jasangarritasuneko diputatu José Ignacio Asensiok eta DeustoTech zuzendari Ainhoa Alonsok sinatu dute. Hitzarmen honen helburu orokorra da Gipuzkoan elikagaiak alferrik galtzearen aurkako borroka indartzea. Lehen mailako arazoa da, eta zuzenean eragiten die gipuzkoarrei; izan ere, kalkulatzen da lurraldean urtean 123.000 tona elikagai xahutzen direla, horrek dakartzan ondorio ekonomiko eta ingurumenekoekin. Horretarako, Gipuzkoako Foru Aldundiko Jasangarritasun Departamentuak 10.000 euro bideratuko ditu guztira.

2024an, Deustuko Unibertsitateak eta Gipuzkoako Foru Aldundiko Jasangarritasun Departamentuak aurrera egin nahi dute elikagaien xahuketa kuantifikatzeko metodologia estandarizatuen garapenean, honako helburu hauekin: elikagai-hondakinaren izaeraren karakterizazioa egitea, biohondakinei aplika dakizkiekeen kudeaketa-helmugen bideragarritasuna eta eraginkortasuna aztertzeko, eta zirkulartasun-indizea egokitzea, ingurumen-, ekonomia- eta gizarte-faktore gehigarriak gehitzeko.

Horri dagokionez, Jasangarritasuneko diputatu José Ignacio Asensiok nabarmendu du Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Deustuko Unibertsitateak sinatutako hitzarmenaren garrantzia, “aukera paregabea delako elikagai-xahuketaren arazoari eraginkortasunez aurre egiteko”. Foru-arduradunak azpimarratu duenez, “lankidetza hori aukera-leihoa da estrategia zehatzak eta tresna eraginkorrak ezartzeko, Gipuzkoan elikagaien alferrik ez galtzeko”. Asensiok azpimarratu duenez, “hitzarmen hau elikagaien hondakinen kudeaketa hobetzeko konpromisoaren isla da, bai eta bi erakundeek ekonomian eta ingurumenean, gizarte-sarean eta desberdintasunetan eragina duen erronkari aurre egiteko duten borondate bateratuaren erakusgarri ere. Hitzarmen hau sinatzea aurrerapauso garrantzitsua da Gipuzkoako herritar guztientzako etorkizun jasangarriago eta berdinzaleago bat eraikitzeko”.

Ekintza horien esparruan, Gipuzkoako Foru Aldundia eta Deustuko Unibertsitatea elkarlanean aritu dira azken urteotan Gipuzkoako elikagai-hondakinen arazoari aurre egiteko. Lankidetza horren ondorioz, 2022an, NEURRI proiektua garatu zen, eta «Gipuzkoan alferrik galdutako elikagaiak kuantifikatzeko metodologia» diseinatu zuen. 2023an, ordea, 2022an egindako karakterizazioa aztertu zen, eta 2020an lortutako emaitzekin eta Gipuzkoako eta Bizkaiko antzeko udalerrietan lortutakoekin alderatu zen (NEURTZEN proiektua).

Gipuzkoako Hiri Hondakinak Kudeatzeko 2019-2030 Plan Integralak (GHHKPO) arreta berezia jartzen du elikagaien xahuketaren arazoan. Hondakinak prebenitzeko programan, hainbat ekintza egiten ditu hori saihesteko eta gai horren inguruan sentsibilizatzeko.

Deustuko Unibertsitateak urteak daramatza elikagaiak alferrik galtzearen arloan lanean, eta esperientzia handia du fenomeno horren analisi kuantitatibo eta kualitatiboan. Elikagaien hondakinen kuantifikazioari buruzko ikerketa ugari egin dira, eta hitzarmen honek aukera emango du Gipuzkoan elikagaien hondakinen kudeaketa hobetzen jarraitzeko.

Plan honetan aurreikusitako ekintzen artean, nabarmentzekoak dira hondakinen prebentzioari, baliabideen erabilera jasangarriari, ekonomia zirkularrari eta birziklatzeari buruzko ikerketa, prestakuntza eta berrikuntza sustatzen dutenak. Helburu hori lortzeko, funtsezkoa da unibertsitateak, teknologia-zentroak eta enpresak inplikatzea, elikagaiak xahutzea aztertu eta prebenitzeko.