Aldundiak eta Surfriderrek aurrera egin dute Gipuzkoako kostaldeko itsas zaborraren prebentzioan

Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumeneko Departamentuak eta Surfrider Foundation Europe-ren Espainiako ordezkaritzak “Kostaldea eta zu” proiektuaren emaitzen berri eman dute. Proiektu hau itsasoko zaborrei buruzko hezkuntza-ekintza da, eta arazo hori herritarrei hurbiltzeko helburua du.

José Ignacio Asensio: “Gure itsaso eta hareatzetako hondakinen eta itsas plastikoen problematika da Gipuzkoak duen ingurumen-arazo garrantzitsuenetako bat”.

Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumeneko Departamentuak eta Surfrider Espainiak hitzaldi bat egin dute “Kostaldea eta zu” proiektuaren emaitzen berri emateko. Proiektu hori itsasoko zaborrei buruzko hezkuntza-ekintza da. Jarduera honen helburu nagusia da itsasoko zaborraren arazoa herritarrei hurbiltzea.

Duela zenbait urtetik, Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumeneko Departamentuak eta Surfrider Espainiak GKEak elkarrekin lan egiten dute Gipuzkoako kostaldean arazo hori aztertzen, eta herritarrak sentsibilizatzen, arazo horri aurre egiteko beharrezkoak diren ohitura-aldaketez.

Testuinguru horretan gauzatu da “Kostaldea eta zu” proiektua. Hainbat fase ditu, eta administrazioak eta herritarrek kostaldearekiko eta itsasoko zaborrarekiko duten zeregina hobeto ulertzeko aukera ematen die herritarrei. Arazo horiek Gipuzkoako kostan duten eragina eta arazo horiek konpontzeko hartzen diren neurriak ulertzea da helburua.

José Ignacio Asensio Ingurumeneko diputatuak ohartarazi duenez, “itsas ingurunean dagoen zaborra hazten ari den arazo orokorra da, eta arazoa konpontzeko neurriak hartu behar dira”. Halaber, gogorarazi du “gure itsaso eta hareatzetako hondakinen eta itsas plastikoen arazoa Gipuzkoak duen ingurumen-arazo garrantzitsuenetariko bat dela”.

Bestalde, Espainiako Surfrider Foundation Europe ordezkaritzako hezkuntza- eta ingurumen-arduradunak, María Ballesterosek, adierazi duenez, “gizarte osoa inplikatzea funtsezkoa da arazoari irtenbideak aurkitzeko”.

Ingurumenean eragin handienetako bat itsasoko zaborrena da. Arazo orokor hori areagotzen ari da, eta arazo hori konpontzeko neurriak hartu behar dira. Europako Ingurumen Agentziaren (EEA) arabera, urtero 10 milioi tona zabor inguru joaten dira planetako itsaso eta ozeanoetara. Era berean, gutxi gorabehera % 80 lurretik datorrela kalkulatzen da, neurri handi batean kontzientziazio publiko faltagatik, eta horrek kontrolik gabe isurtzen ditu ibai-ibilguetan amaitzen diren hondakinak, eta azkenean itsasoak eta ozeanoak hartzen ditu.

Azken hiru urteotan Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumeneko Departamentuak koordinatutako Life LEMA proiektuak erakutsi duenez, Bizkaiko Golkoa ez da itsasoko zaborretatik kanpo geratzen. Oro har, Bizkaiko Golkoko hego-ekialdeko egoera kutsadura ertainekoa dela esan daiteke, beste itsaso batzuekin alderatuz gero, hala nola Mediterraneoarekin, zaborren kutsadura handia baita. Hala ere, egungo egoera prebentzio eta zuzenketa ekintzak indartu beharra dakarren adierazletzat hartu behar da.

Itsas zaborrarekin harremana duten proiektuak

Azken urtean, Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumeneko Departamentuak azterlan bat egin du lehen aldiz lurralde mailan, zabor sakabanatuen arazoa aztertzeko. Inbentario hori Gipuzkoako kostaldeko, ibaietako eta lurreko inguruneetan egin da, sakabanatutako zaborren jatorri- eta metatze-gune nagusiak identifikatzeko eta zaborrak prebenitzeko eta murrizteko neurri-sorta bat zehazteko. Hori guztia herritarrak kontzientziatzeko eta sentsibilizatzeko neurriekin batera. Guztira, 536 zabor-gune daude Gipuzkoan sakabanatuta; 44, kostaldean; 359, Lurrean; eta 133, ibaian.

Sakabanatutako zaborren inbentarioa egiteaz gain, lurraldeko kostako hareatzak garbitzeko lan etengabeak egin dira; horrez gain, Gipuzkoako kostaldeko uretan flotatzen ari den itsasoko zaborra biltzeko kanpaina bat egin da, kostako 27 gune garbitzeko lanak profesionalizatu dira, diru-laguntzen programan sakabanatutako zaborra zuzentzeko ekintzak kontuan hartu dira, dibulgazio- eta kontzientziazio-jarduerak garatu dira, eta hirugarren erakundeek hainbat ekimen bultzatu dituzte.