Etorkizun jasangarrirako konponbideak sustatuz: Gipuzkoa da bateria-industria zirkular eta jasangarri bateranzko trantsizioaren buru

Bateria-industria jasangarrirako trantsizioaz gain, jasangarritasunerako funtsezko gaiak jorratuko ditu topaketak. Enpresa-estrategian erreparatzeko eskubidea integratzetik hasi eta bioekonomia eta lehengaien hornidurako segurtasuna sustatzera arte, geroak erronka eta aukera desberdinak islatuko ditu etorkizun jasangarriago baten bilaketan.

José Ignacio Asensio: "Gipuzkoak aukera du lurralde aitzindaria izateko bateria-ekosistema zirkular integratzaile eta parte-hartzailea sortzeko, enpresak, gizarte-eragileak eta erakunde zientifiko-teknologikoak bidean inplikatuz".

Klima-larrialdiak eta energia-iturri jasangarriagoetarako trantsizioak markatutako testuinguru global batean, Ekonomia Zirkularraren Nazioarteko VI. Topaketa urtarrilaren 31n eta otsailaren 1ean egingo da Gipuzkoako Klima Aldaketaren Fundazioan. "Etorkizun jasangarrirako konponbideak sustatuz" lelopean, arlo horretako 40 aditu bilduko dira bi eguneko ekitaldi batean. Ekitaldi horren ardatz nagusia izango da ekonomia zirkularretik abiatuta etorkizun jasangarriago baterako konponbideak garatzea.

Hala iragarri dute gaur goizean José Ignacio Asensio Jasangarritasun diputatuak, Mónica Pedreira Aldundiko Trantsizio Ekologikoko zuzendariak, Ion Olaeta Suspertze eta Birziklatze Espainiako Federazioko (FER) presidenteak eta Ángel Fernández Homar Ekonomia Zirkularrerako Fundazioko presidenteak.

Duela gutxi egin den Dubaiko Klimaren Gailurrak (COP28) mugarri historiko bat markatu du, bide argia ezarri baitu klima-aldaketaren eragile nagusiak diren erregai fosilak uzteko. Akordio historiko horrek energia-sistemen trantsizio ordenatua eta ekitatiboa eskatzen du, eta konponbide zehatzak emateko beharra sortzen du. Irtenbide horiek Gipuzkoak aurkezten ditu Ekonomia Zirkularraren Nazioarteko VI. Topaketan.

Nazioarteko topaketa horretan, gaian adituak direnek esperientziak partekatuko dituzte, praktika onenetatik ikasiko dute eta konponbide zehatzak bultzatuko dituzten lankidetzak aztertuko dituzte. Biltzarrak, aldi berean, baterien gai erabakigarriaz gain, jasangarritasunerako eta ekonomia zirkularrerako funtsezkoak diren beste alderdi batzuk ere jorratuko ditu.

Zirkular Bat: Iraunkortasunerako funtsezko katalizatzailea

Zirkulartasuneranzko bide horretan funtsezko mugarria da bateria zirkularren eta jasangarrien Europako industria. Horregatik, Kongresuaren lehen blokean arau-esparrua eta horrek dakartzan negozio-aukerak aztertu dira. Era berean, "Zirkular Bat", Gipuzkoako Baterien Hub Zirkular berria, berriki abiarazi dela jakinarazi da. Jasangarritasun Departamentuak eta Naturklimak duela hilabete eta erdi bakarrik aurkeztutako proiektu berritzaile batek 200.000 euroko inbertsioa jaso du Gipuzkoan jasangarritasuna eta berrikuntza sustatzeko, eta horrek deskarbonizazioranzko urrats erabakigarria markatu du.

Bateriak funtsezko elementuak dira Europar Batasunaren deskarbonizazioan eta trantsizio energetiko garbian laguntzeko. Hurrengo urteetan baterien eskaria azkar haziko dela espero da, eta, eskaera handi horri eta horrek dakartzan erronka guztiei aurre egiteko, funtsezkoa da baliabide nahikoak hedatzea, bai eta gardentasun handiagoa eta arintze-neurri hobeak ere; baina, batez ere, Europar Batasunaren barruan ekoitzitako eta merkaturatutako baterien bizi-zikloa harmonizatzen lagunduko duen arau-esparru bat izatea, bai eta baterien iraunkortasunari, errendimenduari, segurtasunari, bilketari, birziklatzeari eta bigarren bizitzari buruzko arauak ezartzea ere.

Elektrifikaziorako joera globalarekin, bateriek funtsezko zeregina dute energia elektrikoaren kudeaketan eta erabileran. Munduan gero eta bateria gehiago eskatzen denez, ekosistema zirkular bat artikulatzeko beharra ezinbestekoa da, eta 'Zirkular Bat' bezalako proiektuek gidatzen dute jasangarritasuneranzko aldaketa hori. Aurreikuspenen arabera, 2030ean 350.000 tona litio-bateria egongo dira ibilgailu elektrikoetatik, eta horiek amaitu egingo dira, eta, hori eragozteko ezer egiten ez bada. Bateriaren bigarren bizitza edo haren birziklapena aukera egokiak dira gailu horri erabilera eraginkorragoa emateko, lehengaien fluxua handitzeko, haren ekoizpenaren ingurumen-inpaktua murrizteko eta lehengai kritikoak berreskuratzeko.

"Zirkular Bat" ez da soilik tokiko ekimen bat; enpresa-komunitate sendo bat sortu nahi duen proiektu bat da, Gipuzkoan baterien ekosistema zirkularra sustatzeko, inpaktu globalarekin. Materialak berreskuratzea eta berrerabiltzea ardatz hartuta, hub hori funtsezko katalizatzailea da Gipuzkoako lurraldean ekonomia zirkularrerako trantsizioa eta iraunkortasuna lortzeko.

Horri dagokionez, José Ignacio Asensio Jasangarritasun diputatuak adierazi duenez, "Gipuzkoak aukera du bateria-ekosistema zirkular integratzaile eta parte-hartzailea sortzeko lurralde aitzindari gisa kokatzeko, enpresak, gizarte-eragileak eta erakunde zientifiko-teknologikoak inplikatuz".

Nazioarteko Topaketaren funtsezko gaiak:

Bateria zirkularraren eta jasangarriaren Europako industria bateranzko trantsizioari heltzeaz gain, Ekonomia Zirkularraren Nazioarteko Topaketak jasangarritasunerako funtsezkoak diren beste arlo batzuk ere aztertuko ditu.

1. Erreparaziorako eskubidea enpresa-estrategian txertatzea: Jasangarritasunak ekoizpen arduratsua eskatzen du, bai eta produktuen bizitza baliagarria luzatzea ere. Erreparazio-eskubidea enpresen estrategian txertatzeari buruzko eztabaidak agerian utziko du zein garrantzitsua den alferrik galtzea murriztuko duten eta konponketa eta berrerabilpena sustatuko duten praktikak sustatzea.
    
2. Bioekonomia jasangarritasunaren sustapen gisa: Bioekonomia iraunkortasunerako funtsezko eragile gisa aurkezten da, baliabide biologikoak eraginkortasunez erabiliz. Topaketan, bioekonomia etorkizun jasangarriago baterako trantsizioaren funtsezko osagai gisa sustatzeko estrategiak eta kasu arrakastatsuak aztertuko dira.

3. Lehengai kritiko eta estrategikoak: Lehengai kritiko eta estrategikoen horniduraren segurtasuna funtsezkoa da industria-garapenerako eta mugikortasun jasangarrirako. Gai horri buruzko eztabaidak iturriak dibertsifikatzeko eta baliabide horietarako sarbide jasangarria bermatzeko beharrari helduko dio, mugikortasun berria eta industria-berrikuntza bultzatzeko.