Gipuzkoako industriak 124 milioi euro eskura dezake Ekonomia Zirkularraren PERTEari esker

Gipuzkoako Foru Aldundiko Jasangarritasun Departamentuak Alejandro Dorado Ekonomia Zirkularreko ordezkaria erakarri du, plastikoaren sektoreari eta industria- eta enpresa-prozesu jasangarriei zuzendutako PERTEaren bi deialdi berriak aurkezteko.

José Ignacio Asensio: “PERTE honek Gipuzkoako industriari beharrezko baliabideak emango dizkio ekonomia zirkularrerako eraldaketa aurreratu eta bizkortzeko. Horrek lehiakortasun-abantaila estrategikoa ekarriko du, Gipuzkoako industriak merkatu globalean duen posizionamendua indartzeko aukera emango duena”.

Alejandro Dorado: “Gaur egungo gure ekoizpen eta kontsumo eredu jasangaitza, ingurumen-krisiaren oinarrian dago, hala nola klima-aldaketa, biodibertsitatearen galera eta kutsadura. Ekonomia zirkularra gure ekoizpen eta kontsumo eredua planetaren ingurumen mugetara egokitzeko modu gisa sortzen da”.

Naturkliman egindako ekitaldi batean, Gipuzkoako Klima Aldaketaren Fundazioak Espainiako Gobernuaren Trantsizio Ekologikoko eta Erronka Demografikoko Ministerioaren Ekonomia Zirkularraren Ekonomia Berreskuratu eta Eraldatzeko Proiektu Estrategikoaren bi deialdi berriak aurkeztu ditu. Aurkezpena Alejandro Dorado Ekonomia Zirkularreko ordezkariak egin du, eta Irene Díez Biodiversidad Fundazioko Ekonomia Zirkularreko koordinatzaileak eta José Ignacio Asensio Jasangarritasuneko diputatuak parte hartu dute.

Ekonomia Zirkularraren PERTEa aukera paregabea da Gipuzkoako industriarentzat, lehengaien erabileran produkzio-sistema eraginkorragoa eta jasangarriagoa lortzeko trantsizioa bizkortzeko. Alejandro Doradok paradigma-aldaketa horren garrantzia nabarmendu du, eta azpimarratu du “azken aldiko krisi globalek erakutsi dutela lehengaien mende gaudela eta autonomia estrategikoa sustatzeko premia larria dugula, munduko krisien aurrean dugun kalteberatasuna murrizteko. Gaur egungo ekoizpen- eta kontsumo-eredu jasangaitza, erauzte-ekoizte-kontsumitzea-botatzea, ingurumen-krisiaren oinarrian dago, hala nola klima-aldaketa, biodibertsitatearen galera eta kutsadura. Ekonomia zirkularra gure ekoizpen eta kontsumo eredua planetaren ingurumen mugetara egokitzeko modu gisa sortzen da”.

José Ignacio Asensio diputatu nagusiorde eta Jasangarritasun diputatuak adierazi duenez, “Ekonomia Zirkularreko PERTEak aurrekaririk gabeko aukera eskaintzen dio Gipuzkoako industriari, lehengaien erabileran sistema eraginkorrago eta jasangarriago bateranzko trantsizioa bizkortzeko. Gipuzkoan, ia hamarkada batez lan egin dugu kontzeptu horietan, eta zabortegi saturatu izatetik erreferente nazional izatera igaro gara, Espainiako birziklatze-tasarik handienarekin ( % 60). Hori posible izan da birdiseinuan, murrizketan, berrerabilpenean eta birziklapenean oinarritutako ikuspegi integralari esker, hondakinak baliabide bihurtuz eta industria-jasangarritasuna indartuz”. Asensiok azaldu duenez, “ekonomia zirkularra funtsezkoa da Gipuzkoako industriaren lehiakortasuna bermatzeko, erresilientzia emanez eta kalitatezko enplegu-nitxo berriak sortuz. Gaur aurkezten dugun PERTEa aukera paregabea da gure industriarentzat, lehiakortasuna, autonomia estrategikoa eta kalitatezko enpleguen etorkizun iraunkorra bermatzen baititu”.

Ministroen Kontseiluak 2022ko martxoaren 8an onartutako Ekonomia Zirkularraren PERTEan, guztira, 18 tresna daude, bi ekintza-ildotan banatuta. Lehenengo ildoa Espainiako ekonomiaren funtsezko sektoreetan zentratzen da, hala nola ehungintzan, plastikoan eta energia berriztagarrietarako ekipamendu-ondasunetan. Bigarren ildoak ekonomia zirkularra sustatzen du enpresan, honako hauetarako laguntzen bidez: ikerketa eta garapena, prozesuen eta antolaketaren berrikuntza, hondakinen birziklatzea eta berrerabilpena, eta ingurumenaren babesa hobetzea, EBko arauetatik harago.

Zehar-lerroaren lehen deialdia 2024ko martxoan ebatzi zen, 102 proiekturi esleitutako 165,5 milioi eurorekin. Gainera, aurten funtsezko sektoreetarako laguntzak gehitu dira, hala nola ehungintzarako, moda eta oinetakoetarako, plastikorako (gaur egun eskaerak egiteko irekita dago) eta energia berriztagarrietarako ekipamendu-ondasunetarako, ESPEren 1. ekintza-ildoaren esparruan.

Ekonomia Zirkularreko PERTEaren plastikoen deialdia

Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioaren Biodiversidad Fundazioak (MITECO) dirulaguntzen deialdi berri bat egin zuen ekainean, plastikoaren sektorean ekonomia zirkularra sustatzeko, Suspertze, Transformazio eta Erresilientzia Planaren (PRTR) Ekonomia Zirkularraren PERTEaren esparruan, Europar Batasunak – NextGenerationEUk finantzatuta. 97,5 milioi euroko zuzkidura izango du, eta hautatutako ekimen onenak finantzatzeko aukera emango du, 100.000 eurotik 10 milioi eurora bitarteko zenbatekoarekin proiektu eta erakunde onuradun bakoitzeko.

Deialdi honek, Plastikorako Europako Estrategiarekin eta Ekonomia Zirkularrerako Espainiako Estrategiarekin bat etorriz, helburu hauek ditu: materialen erabilera prebenitzea, substantzia kutsatzaileak dituzten gehigarrien presentzia murriztea, mikroplastikoen nahigabeko liberazioa saihestea, hondakinen birziklatzea eta balorizazio materiala sustatzea, eta eredu zirkularrak sustatzea, ekodiseinu-parametroen pean eta ahaleginak koordinatuz.

Hautagaitzak aurkezteko epea irailaren 23an amaituko da. Laguntza hauek jaso ahal izango dituzte lehengai birjinen kontsumoa murrizten duten, hondakinen sorrera murrizten duten eta/edo hondakinen kudeaketa hobetzen duten jarduerek, kategoria hauetakoren batean: ikerketa eta garapena, digitalizazioa prozesuen eta antolaketaren arloan berritzeko, laguntza jasotzen duen erakunde onuradunaren ingurumen-babesaren maila handitzea eta hirugarrenetatik datozen hondakinen kudeaketa hobetzea. Aurreikusita dago deialdia 2025eko lehen hiruhilekoan ebaztea. Hautatutako proiektuak, gehienez ere, 2027ko urriaren 30ean amaitu beharko dira.

Ekonomia Zirkularreko PERTEaren zeharkako lerroaren deialdia

Gaur Naturkliman aurkeztu den bigarren jarduera-ildoa Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioak uztailaren hasieran abiarazitako zeharkako ildoa izan da, industria- eta enpresa-prozesuetan jasangarritasuna eta zirkulartasuna sustatzen duten proiektuetara zuzendua. Deialdi honek 26,8 milioi euro izango ditu, eta industria-sarearen lehiakortasuna eta berrikuntza hobetzen lagunduko duten ekimenak finantzatuko ditu. Hautatutako proiektuek 100.000 euro eta 10 milioi euro bitartean jasoko dituzte.

Laguntzak bat datoz Ekonomia Zirkularraren PERTEaren 2. ekintza-ildoarekin eta Espainiako Gobernuaren Suspertze, Transformazio eta Erresilientzia Planaren C12.I3 inbertsioarekin (guztira 192 milioi euro). Proiektuek honako hauek izan behar dituzte ardatz: lehengai birjinen kontsumoa murriztea, hondakinen kudeaketa hobetzea, produktuen ekodiseinua sustatzea eta eraldaketa digitala sustatzea, baliabideak eraginkortasun handiagoz erabiltzeko. Deialdi hori 2025eko lehen hiruhilekoan ebaztea espero da, eta hautatutako proiektuek urte horretako abenduaren 31n amaitu beharko dute beranduenez. Hautagaitzak abuztuaren 16ra arte aurkez daitezke, Fundación Biodiversidad fundazioaren web-orriaren bidez. Fundazio horrek PERTEren 2. lerroaren erakunde laguntzaile gisa jarduten du.