Prebentzioa

Hondakin kudeaketaren erronka nagusia da horien prebentzioa. Hondakinek ingurumenean duten inpaktua gutxitzeko ezinbestezkoa da gutxitzea hondakin sorrera eta hondakinek duten izaera arriskutsua. Hondakin onena sortzen ez dena da. Ildo honetan, hondakin hierarkiak argi adierazten du zeintzuk diren hondakin kudeaketaren lehentasunak.

Hondakin prebentzioak, bestelako kudeaketa aukerekiko abantaila nabarmenak ditu, besteak beste, lehengaien kontsumoa gutxitzea, hondakinek ingurumenean duten eragina gutxitzea eta hondakin kudeaketaren kostuak gutxitzea.

Prebentzioari dagokionez, honakoak dira, besteak beste, lan-ildo nagusiak:

 

1. Hiri hondakinen sortze-prebentzioaren, berrerabilpenaren eta birziklatzearen arloko jarduketetarako diru laguntzak emateko programa.

Udalei, mankomunitateei eta irabazirik gabeko elkarteei zuzendutako urteroko diru laguntzen lerro bat du Gipuzkoako Foru Aldundiak. Diru-laguntza horren bitartez sortze-prebentzioari, berrerabilpenari eta birziklapenari bideratutako ekintzak finantzatzen dira.

2. Elikagaien xahuketaren prebentzioa.

2.1 Gipuzkoako Foru Aldundia elkarlanean ari da Gipuzkoako Elikagaien Bankuarekin eta elikagai sektoreko hainbat enpresarekin elikagaien xahuketaren kontra. Lankidetza emankor horri esker, merkaturatu ezin diren elikagai kontsumigarrien bilketa eta horien banaketa egin da kolektibo desfaboratuen artean. Lankidetza martxan jarri zenetik,  bildutako elikagai kopurua gora joan da eta 1.000.000 Kg-ra heldu da azken urteotan (estatistika ikusi).

2.2 Gourmet bag-a elikagai xahukeraren kontrako ekintza bat da, horren arabera jatetxeen eta tabernen bezeroek beren soberakinak erraz eta aise errekupera ditzakete. Gourmet bag sustatzeko kanpaina bat garatu da.

2.3 Bestalde, Gipuzkoako elikagaien etxeetako xahuketari buruzko bi ikerketa egin dira, bat diagnostiko moduan eta bigarrena horren arrazoiak aztertzeko:

       Gipuzkoako etxeetako elikagaien xahuketaren diagnostikoa  

       Gipuzkoako etxeetako elikagaien xahuketaren arrazoiak 

Ikerketa hauei buruz 2021ko otsailaren 16n web mintegi bat gauzatu zen. Hona hemen aurkezpena:

      2021ko otsailaren 16ko web mintegiaren aurkezpena

 

3. Hondakinen prebentziora, berrerabilpenera eta birziklatzera bideratutako proiektuak abian jartzeko hainbat erakunderekin, elkarterekin eta enpresarekin .

Ingurumen Zuzendaritzaren hiri hondakinen arloko dirulaguntzari esker, hainbat erakundek, elkartek eta enpresek hondakinen prebentzioarako, berrebilpernerako eta birziklzerako jarduerak aurkezten dituzte.

Bestalde, Urterkoko Hondakinen Prebentzioaren Europako Astean prebentzioaren eta birziklaperanren aldeko hainbat jarduera aurkezten dira. (Azken programak ikusi).

Azkenik, beste ekintzak ere aurrera eramanten dira; esaterako, gazte ikerlariei bideratutako laguntzak, materialak birziklatzeko eta berrerabiltzeko hainbat Ekocenter abian jartzea,  merkataritzan hondakinen sorrera murrizteko ekimenak, komunikazio eta sentsibilizazio kanpainak, objektuak trukatzeko ekimenak eta abar.

 

4. Etxeko konpostajea.

Etxeko konpostajea zuzenduta dago etxean lorategi edo baratzea duten pertsonei edo familiei, etxeko sukaldean eta espazio berdean sortutako materia organikoa konpostatzeko.