Gipuzkoako iraunkortasunaren behatokia

Gipuzkoako Jasangarritasunaren Behatokia da Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumen Zuzendaritza Nagusiaren ekintza biltzen duen marka, Gipuzkoako lurralde eta toki jasangarritasunaren alde.

Beste behatoki batzuk ez bezala, ez da mugatzen informazioa lortzera, tratatzera, aztertzera eta hedatzera, baizik eta programa aktibo bat garatzen du, udalei eta eskualdeei beren tokiko jasangarritasun prozesuen ezarpenean eta jarraipenean laguntzeko — Tokiko Agenda 21en edo beste planifikazio eta prozesu batzuen bidez egituratuta —, bai eta jasangarritasunaren aldeko tokiko ekintzaren eta foru ekintzaren arteko koherentzia bultzatzeko ere.

Gipuzkoako Jasangarritasunaren Behatokia 2005ean sortu zen, jasangarritasuna bultzatzeko foru ekintzaren ikuspegi hirukoitza erabiliz: lurraldeari dagokionez, haren antolaketari dagokionez eta udalerriari/tokikoari dagokionez.

Ondoren, bere jarduerak xedetzat izan du, batez ere, udalei eta eskualdeei laguntzea, tokiko TA21ak formulatzen, ezartzen eta haien jarraipena egiten, eta, horretarako, besteak beste, TA21en bidez planifikatutako ekintzak finantzatu ditu, teknikariak kontratatzen lagundu du eta laguntza teknikoa eman du, tokiko ekintza planen exekuzioa ebaluatzeko.

2016an, Behatokiak AL21ek lurraldean duen egoeraren diagnostiko bat egin zuen; diagnostiko horrek, aldi berean, Gipuzkoako iraunkortasunaren eta TA21en sustapenean izan behar duen eginkizunari buruzko hausnarketa egiteko balio izan du. Hausnarketa horretatik abiatuta, estrategia berri bat definitu da Behatokiarentzat, zeinak berriro txertatzen baitu jasangarritasunaren lurralde ikuspegia, tokikoaz gain. Gainera, haren misioa honela gauzatzen da:

  1. Gipuzkoako garapenaren jasangarritasunari buruzko informazio objektiboa behatzea, biltzea, interpretatzea eta zabaltzea.
  2. Gipuzkoako TA21en eta jasangarritasunerako kudeaketa publikoaren egoerari buruzko informazio objektiboa behatzea, biltzea, interpretatzea eta zabaltzea.
  3. TA21 erabat garatzeko irizpideak eta tresnak diseinatzea eta garatzea.
  4. TA21 koordinatzen duen sarea eta jasangarritasuneko beste eragile batzuk aguntzea.
  5. Tokiko ekintzaren eta jasangarritasunerako foru ekintzaren arteko koherentziarako giltza izatea.
  6. Jasangarritasuna xede duen foru plan estrategiko baterako ezagutza eta irizpideak ematea.
  7. Tokiko eta foru ekintza jasangarritasuna xede duen lurraldez gaindiko ekintzarekin koordinatzea.

Esparru horren barruan, une honetan Behatokiaren lehentasunak dira: Gipuzkoako jasangarritasunaren jarraipena egitea, 2030 Agendaren ingurumen xedeen aurrerapena neurtzeko adierazle sistema baten bidez, eta lurraldeko udalerriei eta eskualdeei laguntzen jarraitzea, tokiko jasangarritasun estrategiak garatzen eta ezartzen.

Gipuzkoako TA21 Behatokiaren helburu estrategikoak eta jarduketa lerroak duela gutxi berrikusi dira eta Tokiko Agenda 21en 15. urteurrena Gipuzkoan: TA21 berritu baten gakoak garapen iraunkorreko gobernantza eredu gisa dokumentuan jaso dira.

Gipuzkoako TA21eko Behatokiaren bitartez garatutako Ingurumen Zuzendaritza Nagusiaren iraunkortasunen programaren aldi berrirako, lerro estrategiko hauek definitu dira: