Mahastien baimen araubide berria eta LANDAKETA BERRIAK EGITEKO BAIMENAK

1308/2013 Erregelamenduak (EE) Europar Batasuneko alorrean mahasti landaketak kudeatzeko sistema berria ezartzen du, mahastien landaketarako baimen araubide batean oinarritutakoa eta oraingo mahastien eskubide araubidearen ordez ezarritakoa. Sistema berri honek mahastien landaketaren hazkunde ordenatua ziurtatu nahi du2016 eta 2030 urteen bitartean.

Erregelamendu hau beste bi erregelamendutan garatzen da, 2015eko apirilaren 9ko EAOan argitaratutakoak: Batzordearen 2015/560 Erregelamendu Eskuordetua (EB), 2014ko abenduaren 15ekoa, eta Batzordearen 2015/561 Betearazpen Erregelamendua (EB), 2015eko apirilaren 7koa.

Ondoren, Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioak 740/2015 Errege Dekretua argitaratu zuen, uztailaren 31koa. Honen bidez mahastizaintza ekoizpen ahalmena arautzen da. Bertan, Europako araudiari ezarritako jardun eta prozedura batzuk zehazten dira. Gainera, Errege Dekretu honetan, berregituraketa planentzako laguntzan eta mahastiaren birmoldaketan egindako aldaketa guztiak gehitzen dira. 772/2017 Errege Dekretuak, uztailaren 28koak, mahastizaintzaren ekoizpen ahalmena arautzen duenak, 740/2015 Errege Dekretua indargabetzen du.Esan beharra dago, nahiz eta baimen araubide berria 1308/2013 Erregelamenduan (EE) arautua izan, 230.1.b)ii) artikuluak ezartzen du orain arte egondako landaketa eskubideen araubidea 2015eko abenduaren 31 arte aplikatzen jarraituko dela.

Araubide berriaren garrantzizko alderdiak

2016ko urtarrilaren 1etik aurrera mahastizaintzaren ahalmenaren arauketa, 1308/2013 Erregelamenduak (EE) ezartzen duen moduan, horrela agertuko da:

  1. Birlandaketa eskubide araubidea baimen araubideak ordezkatuko du 2030eko abenduaren 31 arte.
  2. Eskubide erreserbak eta mahastizain arteko transferentziak desagertzen dira.
  3. Baimenak ezingo dira besterendu eta hiru urteko iraupena edukiko dute (eskubide bihurtzetik datozenak izan ezik, hauen iraupena jatorrizko eskubidearenaren berdina izango da).
  4. Baimen araubidetik salbuetsiak:
    • Esperimentaziorako edo ama-orpo laborantzarako erabiltzen diren landaketarako azalerak.
    • Mahastizainaren autokontsumorako bereziki egiten diren ardoa edo mahastizaintza eta ardogintza produktuak hazteko erabiltzen diren azalerak.
    • Nazio-legeriari jarraikiz erabilera publikorako egiten diren desjabetzapenak ematen diren plantazio berrien azalerak.
  5. Mahasti bat landatu nahi duten titularrek baimena lortzeko hiru bide dituzte:
    1. Bere IFZ / IFK zenbakiari lotutako eskubideak baimen bihurtzea Gipuzkoako Mahastizaintza eta Ardogintza Erregistroan (68. artikulua).

      Zorroan landaketa eskubideak dituzten pertsonek, Gipuzkoako Mahastizaintza eta Ardogintza Erregistroan agertzen denaren arabera, araubide berriaren arabera baimen bihurtu ditzakete. Kasu honetan:

      • Landaketa eskubidearen jabea 2015eko abenduaren 31n Gipuzkoako Mahastizaintza eta Ardogintza Erregistroan identifikatuta agertzen dena da.
      • Landatuko den lursailaren titularra eta eskubidearen jabea pertsona bera izan behar dira.
      • Eskubideek ezin dute iraungita egon.

      Eskubidea baimen bihurtuko da pertsona interesdunak eskaera egin ondoren.

      Eskubideak baimen bihurtzeko eskaera aldia 2015eko irailaren 15ean hasten da eta 2020ko abenduaren 31n bukatzen da.

      Behin eskubidea baimen bihurtuta, jatorrizko eskubidearen iraungipen berdina edukiko du baliotasun aldiak. Hartara, hau izango litzateke kasu bakarra, modu ezohikoan, baimen batek 3 urte baino gehiago irauteko.

    2. Babes-mekanismoa (63. artikulua). Landaketa berrientzat bakarrik.

      Plantazio berrien kasuan, Estatu kide bakoitzak urteko baimenak eskaini ditzake landatutako azalera totalaren % 1 arteko azalera baterako, aurreko urteko uztailaren 31ren arabera kalkulatua. Ehuneko honek ezin du inoiz % 0 izan, beti hazkunde txiki bat egon behar da.Baimen ematea mugatu daiteke eskualde mailan BJD, AGB, BJD/AGB gabeko azalerentzat, sektorea (Getariako Txakolina Jatorri Deitura) ordezkatzen duten organizazio profesionalek igorritako justifikazio bat aurretik jasota, gehiegizko eskaintza edo kalitate figuren debaluazio arriskuak saihesteko. Arauak ezarri ditzakete bai landaketa berriak (mugaketak), eta bai birlandaketak (murriztapenak) mugatzeko.

      Kontzesio prozeduran lehentasun irizpideak jarriko dira, egokitasun irizpide batez aparte.Egokitasun irizpideari dagokionean, beharrezkoa da eskatzaileak, eskaeraren datan, baimena eskatzen duen nekazaritzarako azalera edukitzea.

      Eta jarriko diren lehentasun irizpideak hurrengoak dira:

      • Eskatzailea pertsona fisiko edo juridikoa dela, eskaeraren momentuan 40 urte baino gutxiago dituela, lehen aldiz landatu behar duela mahastia eta esplotazioaren arduraduna dela.
      • Eskatzaileak mahasti landaketarik ez duela aginpide edo landaketa eskubiderik gabe.
      • Eskatzailea mahastizaintzako jabea dela eta esplotazio txiki edo ertain bat jabea dela.

      Babes-mekanismoaren bidez landaketa berria eskatzeko epea urtarrilaren 15etik otsailaren azken eguna arte izango da, biak barne, urtero.

    3. Birlandaketak (66. artikulua).

      Baimenak automatikoki emango dira 2016ko urtarrilaren 1etik aurrera mahatsondo azalera baliokidea atera duten titularrentzat, eta hala eskatzen badute. Horretarako, titularrak hasierako kanpainaren ondorengo bi kanpainak edukiko ditu landatzeko baimena eskatzeko. Baimena ematen den unean hiru urte daramatza landaketa egiteko eta komunikatzeko.

      Baimena hasierako esplotazio berdinean erabili behar da, birlandaketa egiten den lekua murriztu ahal dela.

Araudi bidezko arauak

Ikusi: "Araudi bidezko arauak"

Mahasti landaketak egiteko baimenen ESKAERA

Mahasti landaketak egiteko baimen eskaera-epea urtarrilaren 15etik otsailaren azkenengo egunerarte dago zabalik.

Arauak

  • 1338/2018 Errege Dekretua, urriaren 29koa, mahasgintzako Ekoizpen Ahalmena arautzen duena. 772/2017 Errege Dekretua, uztailaren 28koa eta 2/2018 Errege Dekretuko 34.7 artikulua, urtarrilaren 12koa. 
  • 536/2019 Errege Dekretua, irailaren 20koa, 1338/2018 Errege Dekretua, urriaren 29koa, mahasgintzako Ekoizpen Ahalmlena arautzen duena aldatzen duena. 1338/2018 Errege Dekretuko 7, 8, 10, 11, 17, 18, 23 artikuluak eta I.A, I.B, VI, XII, XXI eranskinak aldatzen ditu.

 

Onargarritasun irizpideak

Eskaera onartua izan dadin, derrigorrezkoa da onargarritasun irizpideak betetzea. 

Zeintzuk diren jakin nahi baduzu, deskargatu dokumentu hau:

  • Onargarritasun irizpideak – Deskargatu [.pdf]
  • Oso garrantzitsua!! – Landaketaren xede den azalerak NEKAZARITZA AZALERA izan behar du. Ez du balio BASO-LUR izateak. Erabilera aldaketarako baimena ebatzi gabe baldin badago ez da onartuko.  

 

Lehentasun irizpideak

Urtero-urtero ematen diren landaketa baimenak mugatuak direnez (2020an 4 ha emango dira gehienez ere eskatzaile guztien artean), lehentasun-irizpideak ezarri dira: 

  1. Mahastizain berri gaztea izatea (1338/2018 Errege Dekretuko 10.1 artikuluaren arabera) (puntu 1)
  2. Aurretik portaera ona erakutsi duen mahastizain gaztea izatea (1338/2018 Errege Dekretuko 10.1b artikuluaren arabera) (0,5 puntu)
  3. Mahasti landaketa baten titularra izan eta ustiategi txiki edo ertainaren titularra (1338/2018 Errege Dekretuko 10.1c artikuluaren arabera) (2 puntu ustiategia ertaina bada eta 3 puntu ustiategia txikia bada)

 

Aurkeztu beharreko dokumentazioa

  • Eskaera – Eredua deskargatu [.pdf]
  • Eskatzailearen IFK edo NANaren fotokopia. Eskatzailea pertsona juridikoa bada, pertsona bakoitzaren parte-hartze portzentaia adierazi beharko da.
  • Eskatzen den baimenaren xede den mahasti-landaketa egiteko nekazaritza-azaleraren jabetze eskritura edo arrendamendu kontratua (dagokion zerga ordaindua).
    • Eskatzaialea jabea ez bada, aurrekoaz gain, jabearen adostasun sinatua aurkeztu beharko da (eskaeran bertan dago eredua).
  • Gaitasun profesionala egiaztatzen duen dokumentazioa (hurrengoetatik bat): 
    • 5 urteko esperientzia profesionala (nekazaritza-jardueraren Gizarte Segurantzan araubideko alta / REGEPAn titularra izatea / mahasgintza erregistroan mahastizain izatea / nekazaritzako diru-sarreren egiaztagiria)
    • Titulu akademikoen bitartez: nekazaritzako langileburu / oliba-olioaren eta ardoen arloko teknikaria / mahasgintzako goi-mailako teknikaria / nekazaritza eta abelazkuntzako teknikaria / paisajismo eta landa-inguruneko goi-mailako teknikaria.
    • Nekazaritzako enpresa instalatzeko ikastaroetako aprobetxamendu ziurtagiria (edo osagarriak) (gutxienez 150 h)
    • Nekazari gazteak instlatzeko laguntza jaso izana
    • Lehentasunezko nekazaritzako ustiategi bat edukitzea.

 

Noiz esango didate baimena lortu dudan?

Ebazpenak uztailaren 31a baino lehen egiten dira.

 

Zer egin behar dut baimena lortu badut?

Baimena lortutakoan, hauxe egin behar da:

  1. Gipuzkoako Foru Aldundiari, eskaeran zehaztutako lursailetatik, landaketa ze lursailetan egingo den komunikatu (hilabeteko epea dago baimenaren jakinarazpena jaso tzen denetik).
    • Landaketa egiteko emandako baimenaren azalera eskatutakoaren erdia baino gutxiagokoa bada, eskatzaileak baimenario uko egin diezaioke jakinarazpena egin eta hilabete baten buruan.
  2. Landaketa burutu (baimenak 3 kanpainarako balio-epea du).
  3. Landaketaren berri eman Gipuzkoako Foru Aldundiko Landare Alorrari. 

​Landare Alorrak landaketaren berri duenean neurketa egingo du mahasti erroldan erregistratuta gelditu dadin.