Erantzuna

1.- Bat etorriz Balio Erantsiaren gaineko Zergaren 37/1992 Legeko 4. artikuluko lehen apartatuan xedatzen denarekin, “zergari lotuta egongo dira enpresariek edo profesionalek, eskuarki edo noizean behin, kostu bidez emandako ondasunak eta zerbitzuak, zergaren espazio eremuan, beren enpresa edo lanbide jarduera garatzen dutenean, baita horretan diharduten entitateetako bazkide, kide elkartu, kide edo partaideen alde ematen direnean ere”.

Bestalde, lege testu bereko 5.bat artikuluan hau finkatzen da:

“Bat. Lege honetan xedatutakoaren eraginetarako enpresari edo profesionaltzat hartuko dira:

a) Artikulu honen hurrengo apartatuan definituriko enpresa edo lanbide jarduerak burutzen dituzten pertsona edo entitateak.

Hala eta guztiz ere, ez dira enpresari edo profesionaltzat hartuko doako ondasun emateak edo zerbitzugintzak soilik burutzen dituztenak, hurrengo letran ezarritakoaren kaltetan izan gabe.

b) Merkataritza sozietateak, non eta aurkakoa ez den frogatzen.

c) Denboran zehar jarraian diru sarrerak lortzeko xedez ondasun gorpuzdun edo gorpuzgabe baten ustiapena dakarten ondasun emate edo zerbitzugintza bat edo batzuek egiten dituztenak.

Bereziki, ondasunen errentatzaileak hartuko dira halakotzat.

(…)”.

Hari horretatik, BEZa arautzen duen Legeko 5. artikuluko bigarren apartatuan hau xedatzen da: “Enpresa edo lanbide jarduerak dira ekoizpen faktore materialak nahiz giza alorrekoak, edo horietako bat, beren kabuz antolatzea dakartenak ondasun edo zerbitzuen ekoizpenean edo banaketan esku hartzeko”.

Horri jarraikiz, kontsultan aipatzen diren turismo enpresen titularrak enpresari edo profesionaltzat hartuko dira Balio Erantsiaren gaineko Zergaren ondorioetarako, eta zerga hori aplikagarri den lurraldean ematen direla ulertzen den ondasunak eta zerbitzuak hari lotuta egongo dira.

Orobat, turismo ostatuen bitartekari lanetan diharduten antolatzaileak ere enpresari edo profesionaltzat hartuko dira Balio Erantsiaren gaineko Zergaren ondorioetarako.

 

2.- Ematen diren zerbitzuen izaerari dagokionez, aintzat hartu behar da zerbitzuak ematea zer den, 37/1992 Legeko 11. artikuluarekin bat: “lege honen arabera ondasunen emate, elkarte barneko eskuraketa edo inportazio izaera ez duen aipatu tributupeko eragiketa oro”.

Artikulu bereko bigarren apartatuan, berriz: “Bereziki zerbitzugintzatzat hartuko dira:

(…)

Bitartekotza eragiketak eta agentzia edo komisiokoak agente edo komisio hartzaileak besteren izenean diharduenean. Norbere izenean diharduenean eta zerbitzugintza batean bitartekotza egiten duenean, dagozkion zerbitzuak bere kabuz hartu eta egin dituela ulertuko da.

(…)”.

Kontsulta dela-eta aurkeztu den idatziaren arabera, turismo enpresek hainbat bidaia antolatzailerekin lan egiten dute, eta, horien artean, batzuek komisioak kobratzen dituzte beren plataformetan egiten duten publizitate lanagatik; izan ere, era horretan, azken erabiltzaileek zerbitzuak kontrata ditzakete enpresa horiekin zuzenean. Beste batzuekin, ordea, azken erabiltzaileak bidaia antolatzaileari ordaintzen dio produktua (zenbaitetan, produktuak oparitarako kutxak izaten dira, hainbat banatzaileren bidez merkaturatzen direnak), eta, geroago, antolatzaileak turismo enpresari ordaintzen dio, dagokion komisioa kendu ostean.

Jorratzen ari garenaren ondorioetarako, aztertu behar da turismo enpresek zuzeneko komunikazioa eta harremana al duten zerbitzua eskuratzen dutenekin; orobat, zerbitzua emateko arauak eta baldintzak haiek finkatzen al dituzten; eta, halaber, ordaina kobratzeko modua haiek erabakitzen al duten eta ordaina jasotzen al duten; edo, aitzitik, bidaia antolatzaileek finkatzen al dituzten zerbitzuaren baldintzak, errentariak ezagutzen al dituzten eta haiekin zuzeneko harremana al duten, eta ordaina haiek jasotzen al duten. Lehen egoeran, bidaia antolatzaileek bitartekari lana egiten dute zerbitzuak kontratatzen direnean; hau da, turismo enpresen kontura dihardute. Ostera, bigarrenik azaldutako inguruabarrak sortuz gero, bidaia antolatzaileek beren izenean emango lituzkete turismo enpresek emandako zerbitzuak.

Nahiz eta bidaia antolatzaileen zerbitzuak web orri baten eta bitarteko elektronikoen bidez ematen diren, aipatzekoa da bitartekaritza zerbitzutzat hartu behar dela, eta ez bide elektronikoz emandako zerbitzutzat.

 

3.- Zerbitzuak emateko lekuei buruzko arauak 37/1992 Legeko 69., 70. eta 72. artikuluetan jasota daude. Artikulu horietako lehenean, lekuen gaineko arau orokorrak jaso dira, honela:

“Bat. Zerbitzu prestazioak Zergaren aplikazio lurraldean egindakotzat joko dira, betiere artikulu honen hurrengo apartatuan eta foru dekretu honen 70. eta 72. artikuluetan xedatutakoa eragotzi gabe, jarraian aipatzen diren kasuetan:

1.a Hartzailea enpresari edo profesionala denean eta izaera horrekin jarduten duenean, eta jarduera ekonomikoaren egoitza lurralde horretan dagoenean edo bertan establezimendu iraunkor bat edo, horren ezean, ohiko helbide edo egoitza duenean, betiere zerbitzuen xedea aipatutako egoitza, establezimendu iraunkorra edo ohiko helbide edo egoitza bada. Ez da kontuan hartuko zerbitzu emailea non dagoen eta zerbitzuak nondik egiten dituen.

2.a Hartzailea enpresari edo profesionala ez denean eta izaera horrekin jarduten ez duenean, baldin eta zerbitzuak enpresari edo profesional batek egiten baditu, eta jarduera ekonomikoaren egoitza edo zerbitzuak egiteko erabiltzen duen establezimendu iraunkorra, edo horren ezean, ohiko helbide edo egoitza, zergaren aplikazio lurraldean badago.

(…)”.

BEZa arautzen duen Legeko 70. artikuluan, gainera, lekuei buruzko arau bereziak finkatzen dira. Ondasun higiezinekin eta bitartekaritzarekin lotutako zerbitzuen harira, hau adierazten da:

“Bat. Ondorengo zerbitzuak zergaren aplikazio lurraldean egindakotzat joko dira:

1.a Lurralde horretan kokatutako ondasun higiezinekin lotuta daudenak.

Besteak beste, ondoko zerbitzuak hartuko direla ondasun higiezinekin lotutakotzat:

a) Ondasun horiek errentan ematea edo haien erabilpena lagatzea edozein titulu dela medio, altzariak jarrita dituzten etxebizitzak barne.

b) Obra exekuzio inmobiliarioak prestatu, koordinatu eta gauzatzeko zerbitzuak.

c) Obra exekuzio horiei buruzko zerbitzu teknikoak, arkitektoek, arkitekto teknikoek eta ingeniariek emandakoak barne.

d) Ondasun higiezinekin edo eragiketa inmobiliarioekin lotutako kudeaketa zerbitzuak.

e) Ondasun higiezinen zaintza edo segurtasun zerbitzuak.

f) Segurtasun kutxak alokatzeko zerbitzuak.

g) Ordainpeko errepideak erabiltzea.

h) Ostatu zerbitzuak ostalaritza establezimenduetan, kanpamenduetan eta bainuetxeetan.

(…)

5.a A) Jatetxe eta catering zerbitzuak, ondorengo kasuotan:

(…)

b) Gainerako jatetxe eta catering zerbitzuak, materialki zergaren aplikazio lurraldean egiten direnean.

(…)

Besteren izenean eta kontura egindako bitartekaritza zerbitzuak, hartzailea enpresari edo profesionala ez denean eta hala jarduten ez duenean, baldin eta bitartekaritza horren xede diren eragiketak zergaren aplikazio lurraldean egindakotzat hartzen badira foru dekretu honetan xedatutakoaren arabera”.

Bestalde, 37/1992 Legeko 70.bat.1 artikuluaren bidez, Balio Erantsiaren gaineko Zergaren sistema erkideari buruzko 2006ko azaroaren 28ko 2006/112/EE Zuzentarauko 47. artikuluan jasotako araua ekarri zen. Arau horretan hau finkatzen da:

“Ondasun higiezinak kokatuta dauden tokia izango da horiekin lotuta dauden zerbitzuak ematen diren tokia, baita perituek eta higiezinen agenteek emandako zerbitzuak ere; ostatua ematea hotelen sektorean edo antzeko zereginak dituzten sektoreetan (adibidez, oporretarako eremuak edo horretarako sorturiko lursailak, kanpatzeko tokien antzera); ondasun higiezinak erabiltzeko eskubideak ematea; eta eraikuntza obrak prestatu edo koordinatzeko zerbitzuak (esate baterako, arkitektoek eta zaintza edo segurtasuneko enpresek emandakoak)”.

Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak bere Heger Rudi GMBH epaian (166/05 auzia) finkatzen du ondasun higiezin batekin behar bezain zuzeneko harremana duten zerbitzu prestazioak soilik jasotzen direla seigarren zuzentarauko 9. artikuluko 2. apartatuko a) letraren aplikazio eremuan (2006/112/EE Zuzentarauko egungo 47. artikulua eta 37/1992 Legeko 70.bat.1 artikulua). Epai horretan, Auzitegiak ondorioztatzen du eztabaidagai den zerbitzu prestazioak zuzeneko lotura duela ondasun higiezin jakin batekin; izan ere, ematen den zerbitzuaren ezaugarriak direla eta, “prestazioaren elementu garrantzitsu eta ezinbesteko bat da”.

Ondasun higiezinaren kontzeptua aipatu 2006/112/EE Zuzentarauko 47. artikuluan eta 37/1992 Legeko 70. artikuluan jasota dago, eta Kontseiluak 2011ko martxoaren 15ean emandako 282/2011 Erregelamenduan (EB) garatzen da. Horren bitartez, Balio Erantsiaren gaineko Zergaren sistema erkideari buruzko Kontseiluaren 2006/112/EE Zuzentaraua aplikatzeko xedapenak ezartzen dira. Era berean, 2013ko urriaren 7ko 1042/2013 Exekuzio Erregelamenduak ere aldatu zuen, zerbitzuak ematen diren tokiaren harira.

Hona hemen zer adierazten den 282/2011 Erregelamenduko (EB) 13 ter artikuluan:

“2006/112/EE Zuzentaraua aplikatzearen ondorioetarako, hauek hartuko dira ‘ondasun higiezintzat’:

(…)

b) lurzoruan finkatu edo ainguratutako edozein eraikin edo eraikuntza, itsas mailaren gainean edo azpian, erraz desegin edo lekualdatu ezin dena;

(…)”.

Horrez gain, erregelamendu bereko 31. artikuluak hau finkatzen du:

“1. 2006/112/EE Zuzentarauko 47. artikuluan jasota dauden eta ondasun higiezinekin lotuta dauden zerbitzutzat hartuko dira dagozkion ondasunekin behar bezain zuzeneko harremana dutenak soilik. Zerbitzuek ondasun higiezinekin behar bezain zuzeneko harremana dutela ulertuko da honako kasu hauetan:

a) ondasun higiezin baten ondoriozkoak direnean, baldin eta ondasun hori zerbitzuen osagarri bada, eta zerbitzuetarako oinarrizkoa eta ezinbestekoa bada;

b) ondasun higiezin batekin lotuta ematen direnean, edo hura xede dutenean, eta helburua ondasun hori fisikoki edo juridikoki aldatzea denean.

2. Bereziki, hauek sartuko dira 1. atalean:

(…)

h) ondasun higiezinen alokairua, erosteko aukera izanik edo aukera hori gabe, baldin eta 3. apartatuko c) letran jasotakoak ez badira; salgaiak biltegiratzea ere halakotzat hartuko da, baldin eta ondasun higiezinaren zati zehatz bat bezeroek soilik baliatzeko esleitzen bada;

i) ostatua emateko zerbitzuak hotelen sektorean edo antzeko zereginak dituzten sektoreetan (adibidez, oporretarako eremuak edo horretarako sorturiko lursailak, kanpatzeko tokien antzera), baita toki jakin batean geratzeko eskubidea ere, txandaka ustiatzeko eskubideen eta antzeko egoeren ondoriozkoa;

(…)

p) bitartekaritza lanak ondasun higiezinen salmentetan edo alokairuan, erosteko aukera egon edo ez, eta halako lanak ondasun higiezinen gaineko eskubide jakin batzuk edo ondasun higiezinen gaineko eskubide errealak finkatzean edo eskualdatzean (ondasun gorpuzdunen parekoak izan edo ez), bitartekaritza lan horiek 3. apartatuko d) letran jasotakoak ez badira;

(…)

3. Ostera, 1. apartatuan ez dira hauek sartuko:

(…)

d) bitartekaritza lanak, ostatu zerbitzuak ematen direnean hotelen sektorean edo antzeko zereginak dituzten sektoreetan (adibidez, oporretarako eremuak edo horretarako sorturiko lursailak, kanpatzeko tokien antzera), baldin eta bitartekariak hirugarren baten izenean eta haren kontura jarduten badu; (...)”.

Gorago adierazi den guztiari jarraituz, Balio Erantsiaren gaineko Zergaren ondorioetarako, bitartekaritza lanak egitea ondasun higiezinen alokairuan ondasun higiezinekin lotutako zerbitzutzat jotzen da, berdin du bitartekariak bere izenean eta bere kontura jokatzen badu (eta, beraz, alokairu zerbitzua ematen badu), edo, ordea, zerbitzuaren hartzailearen izenean eta haren kontura jokatzen badu. Salbuespen izango dira hoteletako ostatu zerbitzuan edo parekoetan ematen diren bitartekaritza zerbitzuak, baldin eta, halakoetan, bitartekariak bezeroaren izenean eta haren kontura jarduten badu; horiek ez dira ondasun higiezinekin lotutako zerbitzutzat joko, 282/2011/EE Erregelamenduko 31 bis artikuluko 3. apartatuko b) letran xedatzen den bezala.

 

4.- Bitartekaritza lanekin jarraituz, bonuei buruzko Europako erregulazioa aintzakotzat hartu behar da. Kontzeptu horren barruan, adibidez, oparitarako kutxak eta esperientziak bizitzeko kutxak sartzen dira; horrelako produktuak gero eta orokortuagoak daude eta garrantzi ekonomikoa hartzen doaz.

Duela gutxi, Kontseiluaren 2016/1056 Zuzentaraua argitaratu da, zeinaren bidez 2006/112/EE Zuzentaraua aldatzen baita, bonuen tratamendua dela eta. Hartan, 5. kapitulua gehitu zaio 2006/112/EE Zuzentarauko IV. tituluari, eta bonuen ondoriozko zergak ordaintzeari buruzko arau harmonizatuak finkatzen dira hartan.

Zuzentarau hori indarrean dago jada, eta jasotzen dituen xedapenak ez dira nahitaezkoak izango 2019ko urtarrilaren 1era arte. Hala ere, Balio Erantsiaren gaineko Zergari dagokionez, bitartekaritza zerbitzuak tratatzeko bestelako irizpide bat finkatzen da hartan.

Kontuan hartu behar da ezen, nahiz eta aldaketa horiek ez diren arau lotesleak izango 2019ra arte, Justizia Auzitegiak, 2014ko urriaren 16an emandako epaian (horren bidez, C-605/12 zenbakiko Welmory sp. z o.o. vs Dyrektor Izby Skarbowej w Gdansku auzia ebatzi zen), behean jasotakoa finkatu duela, zuzentarau harmonizatua gauzatzeko 282/2011 Erregelamenduko (EB) xedapen batzuen irismenari dagokionez, auzi nagusiaren garaian hartuta baitzeuden nahiz eta orduan aplikagarri ez izan. Hauxe xedatzen du (epaiko 45. eta 46. apartatuak):

“45 Erregelamendu honetako 14. kontuan hartuzkoari jarraikiz, Batasuneko legegileak kontzeptu jakin batzuk mugatu nahi zituen, zergarekin lotutako eragiketak egiten diren tokiari buruzko irizpideak zehazteko beharrezkoak direnak. Halaber, Auzitegiaren jurisprudentzia aintzat hartu du gai horretan.

46 Horren eraginez, nahiz eta erregelamendu hori indarrean ez zegoen auzi nagusiaren xede diren egitateak gertatu zirenean, kontuan hartu behar da, berdin-berdin”.

Hala, 2006/112/EE Zuzentarauko 30 bis artikulu berria txertatzen da 2016/1056 Zuzentarauaren bitartez. Hau finkatzen da hartan:

“Zuzentarau honen ondorioetarako, honela ulertuko dira kontzeptu hauek:

1) ‘bonua’: ondasun batzuk edo zerbitzu bat emateagatiko ordain oso edo partzial gisa onartu behar den tresna bat, emango diren ondasunek edo zerbitzuek edo hornitzaile edo emaile posibleen nortasunak jasota geratu behar badute, izan tresnan bertan izan dagozkion agirietan, tresna erabiltzeko baldintzak barne;

2) ‘erabilera bakarreko bonua’: horrelako bonuak ematen direnean, haiei dagozkien ondasunak edo zerbitzuak non emango diren ezaguna izango da, baita ondasun edo zerbitzu horiengatik sortutako BEZaren kuota ere;

3) ‘erabilera anitzeko bonua’: erabilera bakarrekoa ez den edozein bonu”.

Horrenbestez, definizioa bera abiapuntutzat hartuta, nahiz eta, horiek emateagatiko ordain gisa, bonuek ondasunak edo zerbitzuak eskuratzeko aukera ematen dioten edukitzaileari, haien izaera ez da ordaintzeko tresnena edo bitartekoena. Bonuen izaerari buruz, aipatu beharra dago zer jasotzen den 2016/1056 Zuzentarauko 6. kontuan hartuzkoan:

“(6) BEZaren ondorioetarako bonu bat zer den argi eta garbi zehazteko, eta bonuak eta ordainketa tresnak bereizteko, euskarri fisikoa edo formatu elektronikoa izan dezaketen bonuak zer diren mugatu beharra dago. Haien oinarrizko ezaugarriak jaso behar dira; bereziki, bonuarekin lotutako eskubideen izaera eta ordain gisa onartzeko betebeharra, zerbitzu edo ondasun jakin bat ematen denean”.

Erabilera anitzeko bonu delako horiengatik zergak ordaintzeko aplikagarri diren arauak 2006/112/EE Zuzentarauko 30 ter artikulu berriko 2. apartatuan jasota daude. Hau finkatuta dago hartan:

“2. Hornitzaileak edo emaileak ondasunak edo zerbitzuak egiaz ematea ordain oso edo partzial baten gisara onartutako erabilera anitzeko bonu baten truke BEZari lotuta egongo da, 2. artikuluarekin bat etorriz. Aitzitik, erabilera anitzeko bonu horren aurreko transferentzietako bakoitza ez da lotuta egongo.

BEZari lotuta dagoen transakzioa egiten duena ez baizik eta beste subjektu pasibo batek besterentzen badu erabilera anitzeko bonu bat, lehen paragrafoari jarraikiz, identifika daitekeen edozein zerbitzu prestazio BEZari lotuta egongo da; esate baterako, banaketa edo sustapen zerbitzuak ematea”.

Aurrekoarekin bat etorriz, banatzaileak edo bitartekariak eginiko eragiketaren muina bonu bat bere izenean besterentzea denean, banaketa edo sustapen zerbitzua izango da, baldin eta ez eman beharreko zerbitzuaren izaera ez hura emateko tokia zehaztuta ez badaude bonua ematen edo banatzen denean. Dena den, transferentzia horrek ez du inola ere eragingo erabilera anitzeko bonua berrerostearen ondoriozko ondasunak edo zerbitzuak emateko ekintzak sortzea. BEZari buruzko araudiko 69.bat.1 artikuluan kokapenaren gainean jasota dagoen araua aplikatuz, ulertzen da zerbitzu horiek kokatuta daudela horien hartzaile den enpresaria kokatuta dagoen lurraldean. Zerbitzu horiek Balio Erantsiaren gaineko Zergari lotuta egongo dira zerbitzuen hartzaileak zerga horren aplikazio eremuan ezarrita dauden enpresariak edo profesionalak direnean. Azken kasu horretan, gogoan izanik banaketa edo sustapen zerbitzuei ez zaiela salbuespen bat ere aplikagarri, % 21eko tasa orokorra ordaindu beharko da BEZaren harira.

Azpian dagoen eragiketa Balio Erantsiaren gaineko Zergari lotuta egongo da bonuaren azken edukitzaileak ondasun edo zerbitzu zehatza jasotzen duenean eragiketa egiten duen enpresari edo profesionalaren eskutik, bonuaren truke; horrenbestez, bonua da ondasun edo zerbitzu horiek ematean jasotzen den ordaina.

Bonuen erregulazio harmonizatuaren arabera, banaketa edo sustapen zerbitzuaren zerga oinarria eta bonuaren edukitzaileak ordaindutako zenbatekoa ezin dira bat etorri. Edonola ere, zenbateko hori atzeko eragiketaren zerga oinarria izango da, edukitzaile horrek berrerostea erabiltzen badu; halaber, zenbateko horretan Balio Erantsiaren gaineko Zerga sartuta dagoela ulertu behar da.

Banaketa edo sustapen zerbitzuaren zerga oinarria marjinaren araberako sistema baten bidez zehaztu beharko da. Hura bonua saltzeko benetako prezioaren eta eskurapen balioaren kendura izango da, Balio Erantsiaren gaineko Zerga barnean dagoela, kasu bietan.

 

5.- Etxebizitza bat alokatzeko eragiketa BEZari lotuta dago beti, berdin du ohiko etxebizitza edo aldi baterako etxebizitza den. Behin betiko kalifikazioari erreparaturik, kontuan hartu beharko da honako eragiketa hauek salbuetsita daudela, besteak beste, 37/1992 Legeko 20. artikuluko lehen apartatuko 23. zenbakiari jarraikiz:

“23. Lege honen 11. artikuluan xedatutakoari jarraikiz zerbitzutzat hartzen diren errentamenduak eta gozatu eta baliatzeko eskubide errealen eraketa eta eskualdaketa, eskubide hauen xedea honako ondasun hauek direnean:

(...)

b) Soil-soilik etxebizitza gisa erabiliko diren eraikinak edo hauen zatiak, edo horien geroko errentamendurako bideratutakoak. Azken kasu horretan, nahitaezkoa da errentatzaileak etxebizitzari laguntzeko programa publikoen entitate kudeatzaileak izatea edo Sozietateen gaineko Zergan etxebizitzen errentamenduan aritzen diren entitateentzat jasota dagoen araubide berezira bildutako sozietateak izatea. Salbuespenak garajeak, etxebizitzen eranskinak eta eraikinekin batera errentan emandako altzariak hartuko ditu.

Ondorengo hauek ez dira salbuetsita egongo:

a´) Ibilgailuak aparkatzeko lurren errentamenduak.

b´) Ondasun, merkantzia edo ekoizkinak gorde edo biltzeko, edota enpresa jarduera bateko elementuak instalatzeko lurren errentamenduak.

c´) Erakusketetarako edo publizitaterako lurren errentamenduak.

d´) Erosteko aukera emanda egiten diren lurren edo etxebizitzen errentamenduak, haien ematea zergapetuta eta zergaz salbuetsi gabe dagoenean.

e´) Apartamentu edo etxebizitza altzaridunen errentamenduak, errentatzaileak ostalaritzari propio dagozkion zerbitzu osagarrietako bat emateko obligazioa hartzen duenean, hala nola jatetxea, garbiketa, arropa garbiketa edo antzekoak.

f´) Eraikinen edo hauen zati baten errentamenduak, azpierrentan emateko direnean, aurreko b) letran xedatutakoaren arabera egindakoak izan ezik.

g´) Hiri Errentamenduen Legean xedatutakoari jarraiki etxebizitzekin parekatzen diren eraikinen edo hauen zati baten errentamenduak.

h´) Aurreko a´), b´), c´), e´) eta f´) letretan aipatu diren ondasunen gainean gozatu edo baliatzeko eskubide errealak eratu edo eskualdatzea.

i´) Azalera eskubide errealak eratu edo eskualdatzea”.

Aurreko arauarekin bat, higiezin bat alokatzea Balio Erantsiaren gaineko Zergari lotuta eta hartatik salbuetsita egongo da, maizterrak etxebizitza moduan besterik ez erabili behar duenean, baldin eta salbuespenetik kanpo utzitako eta aipatu artikulu berean jasotako egoerak sortzen ez badira.

Bestelako kasuetan, errentamendua Balio Erantsiaren gaineko Zergari lotuta egongo da, eta hartatik ez salbuetsita. Bereziki, hala izango da pertsona juridikoei ematen zaienean alokairuan (ezin baitira zuzenean etxebizitza gisa baliatu), edo maizterrak hotelen industriako zerbitzuak ematen dituenean, edo maizterrak beste erabilera batzuk ematen dizkienean eraikuntzei edo horien zatiei; adibidez, bulegoak edo profesionalentzako bulegoak, berrakura, etab.

 

6.- Erantzun honetako aurreko apartatuan xedatutakoaren ondorioetarako, eta bat etorriz 37/1992 Legeko 20.bat.23 e) letran finkatutakoarekin, etxebizitzen alokairua ostalaritza zerbitzuen edo antzekoen parekotzat hartu behar da, maizterrak, enpresariak edo profesionalak hotelen industriak berezkoak dituen zerbitzu osagarriak ematen dituenean.

“Ostalaritzari propio dagozkion zerbitzu osagarrietako” horien harira, 37/1992 Legeak jatetxea, garbiketa, arropa garbiketa edo antzekoak ipintzen ditu adibide gisa. Zerbitzu hori bezeroei ematen zaien ostatu zerbitzuaren ohiko osagarri bat da; hortaz, ez du ostalaritza zerbitzuaren izaera galtzen. Bereziki, honako hauek hartzen dira ostalaritzari propio dagozkion zerbitzu osagarritzat:

- Apartamentuaren barnealdea garbitzeko zerbitzua, astean behin.

- Arropak aldatzeko zerbitzua apartamentuan, astean behin.

Ostera, beste hauek ez dira jotzen ostalaritzari propio dagozkion zerbitzu osagarritzat:

- Apartamentua garbitzeko zerbitzua, maizter bakoitzak kontratatutako aldia hasi aurretik eta bukatutakoan.

- Arropa aldatzeko zerbitzua apartamentuan, maizter bakoitzak kontratatutako aldia hasi aurretik eta bukatutakoan.

- Eraikineko eremu erkideak (ataria, eskailerak, eta igogailuak) garbitzeko zerbitzua, baita hura dagoen urbanizazioko eremu erkideak ere (berdegunean, sartzeko ateak, espaloiak, eta kaleak).

- Laguntza teknikoko eta mantentze lanetako zerbitzuak, konponketa lanak egin behar badira: iturgintza, elektrizitatea, beiragintza, pertsianak, sarrailagintza, eta etxetresna elektrikoak.

Hizpide dugun gaiari dagokionez, kontsulta egiteko idatzian ez da adierazi zer ezaugarri dituen higiezinen jabeek maizterrei ematen dieten zerbitzuak. Kontsultan, egoera bakarra aipatzen da: zerbitzuaren azken hartzaileak berak bitartekari den antolatzailearekin kontratatzen du, eta hari ordaintzen dizkio turismo enpresa kontsultagileek gerora ematen dituzten zerbitzuak; azkenean, enpresa horiek antolatzailearen eskutik jasotzen dute ordaina, komisioa kendu ondoren. Ikusirik eragiketei buruzko datu gehiagorik ez daudela, hau adierazi behar da:

1. Bidaia antolatzaileak bere izenean diharduenean eta zerbitzugintza batean bitartekotza egiten duenean, dagozkion zerbitzuak bere kabuz jaso eta eman dituela ulertuko da.

• Egoera horretan, 37/1992 Legeko 70.bat.1 artikuluan xedatutakoari jarraituz, ondorioztatu behar da ezen, eragiketaren muina etxebizitza alokatzea bada, ostalaritza industriak berezkoak dituen zerbitzuak eman gabe, alokairu hori ondasun higiezinekin lotuta dagoela jo behar dela, eta BEZa aplikatzen den lurraldean egin dela ulertuko da, higiezin hori lurralde horretan kokatuta badago. Egoera horretan, eragiketaren hartzailea bitartekari lanak egiten dituen antolatzailea da, higiezina alokairuan lagatzeko baliatzen duena; beraz, baldintza horietan, ez dagokio BEZaren gaineko araudiko 20.bat.23 artikuluan jasota dagoen BEZaren salbuespena aplikatzea; hartara, ondasun higiezinaren jabeek BEZaren tasa orokorra jasanarazi. Aldiz, bidaia antolatzaileek erabiltzaileei ematen dien alokairu zerbitzuari aplika dakioke 20.bat.23 artikuluan jasotako salbuespena.
• Etxebizitza alokatzen denean, bestalde, ostalaritza industriari dagozkion zerbitzuak ere ematen badira, adierazi diren baldintzetan, zerbitzu horiek BEZari lotuta egongo dira, baldin eta higiezinak BEZa aplikatzeko lurraldean badaude eta lurralde horretan benetan ematen badira, BEZaren gaineko araudiko 70.bat artikuluko 1. eta 5. ordinalak aplikatuz. Ez dagokio BEZari buruzko araudiko 20.bat.23 artikuluan finkatutako salbuespena aplikatzea, ez jabeek antolatzaileari emandako zerbitzuei ez antolatzaileak berak emandakoei. Turismo enpresek tasa orokorra jasanarazi behar diote antolatzaile kontsultagileari, eta hark, berriz, tasa murriztua azken erabiltzaileei.

2.  Baina bidaia antolatzaileak beste norbaiten izenean jarduten badu, hau da, azken erabiltzaileek zerbitzuaren emailea eta ordaina argi eta garbi identifikatzen badituzte, eta hura antolatzailearen eskura ipintzen badute higiezinaren jabeari ordaindu diezaion, antolatzailea bitartekaritza zerbitzua ematen ari da.

• Testuinguru horretan, turismo enpresek zerbitzu osoaren faktura egingo diote azken erabiltzaileari. Etxebizitza alokatzen denean, BEZari lotuta eta hartatik salbuetsita dagoen eragiketa gisa; eta, ostalaritzako industriari dagozkion zerbitzuak ematen diren alokairua denean, BEZari lotuta baina hartatik salbuetsita ez dagoen eragiketa gisa. Enpresa horiek bitartekari lanak egiten dituen antolatzailearen faktura jasotzen dute, komisioa dela eta.
•  Komisioak hotelen sektoreko ostatu zerbitzuekin loturarik izanez gero, zerbitzuak emateko arau orokorra litzateke aplikagarri; alegia, zerbitzua kokatuta egongo litzateke zerbitzuaren hartzailearen jarduera ekonomikoaren egoitza dagoen tokian. Era horretan, BEZa aplikagarri den lurraldean kokatuta dauden turismo enpresek subjektu pasiboa alderantzikatzeko mekanismoa aplikatuko dute bitartekaritza eragiketetan, eta Batasun barneko zerbitzuen eskurapentzat hartuko dira, emailearen helbidea Europar Batasunean badago.

Banatzaileak edo bitartekariak egiten duen eragiketaren muina bonu bat bere izenean besterentzea bada, eta bonua eman edo banatzen denean ez zerbitzuaren izaera ez hura non emango den zehaztuta ez badago, banaketa edo sustapen zerbitzu bat ematen ariko da, horren hartzaile den enpresaria ezarrita dagoen lurraldean kokatuta. Zerbitzu hori Balio Erantsiaren gaineko Zergari lotuta egongo da, eta ez salbuetsita, zerbitzuen hartzaileak zerga horren aplikazio eremuan ezarrita dauden enpresariak edo profesionalak direnean. Zerbitzu horien ondorioz, % 21eko zerga tasa orokorra aplikatu beharko da. Banaketa edo sustapen zerbitzuaren zerga oinarria marjinaren araberako sistema baten bidez zehaztu beharko da. Hura bonua saltzeko benetako prezioaren eta eskurapen balioaren kendura izango da, Balio Erantsiaren gaineko Zerga barnean dagoela, kasu bietan.  Azpian dagoen eragiketa Balio Erantsiaren gaineko Zergari lotuta egongo da bonuaren azken edukitzaileak ondasun edo zerbitzu zehatza jasotzen duenean eragiketa egiten duen enpresari edo profesionalaren eskutik, bonuaren truke; horrenbestez, bonua da ondasun edo zerbitzu horiek ematean jasotzen den ordaina.