«Klima-aldaketa eta deskarbonizazioa» Gipuzkoa, trantsizio ekologikoaren erronkaren aurrean

"Klima aldaketa eta deskarbonizazioa" izeneko ikastaroak hasiera eman dio gaur bere bi jardunaldietako lehenengoari, José Ignacio Asensio, Ingurumeneko diputatuak emandako inaugurazio hitzaldiarekin. Bere konferentzian, foru arduradunak defendatu du Gipuzkoa Espainiako lurralderik dinamikoenetako eta aurreratuenetako bat dela ekonomia zirkularraren arloan, eta baieztapen hori honako hauetan oinarritu ditu: Gipuzkoako herritarren kontzientziazio-maila handia, birziklapenaren klusterraren indarra eta lurraldeko hiri-hondakinen % 100 tratatu eta balioztatzeko gai den azpiegitura-sistema, isurketarik egin gabe, eta 200.000 tona material emanez industriari lehengai gisa.

Bere azalpenean, Asensiok GK Recycling klusterraren indarra azpimarratu du, 6.500 enplegu baino gehiagorekin, 1.425 milioiko fakturazio-bolumenarekin eta lurraldean 600 milioi eurotik gorako inpaktu ekonomikoarekin: "Batere ohikoak ez diren zifrak dira, Ekonomia Zirkularreko PERTEak, 492 milioi euroko diru-laguntzekin, lehen aurkezpena Donostian egin izanak erakusten duen bezala. Topaketan, Ismael Aznar, Trantsizio Ekologikoko Ministerioko Ingurumenaren Kalitate eta Ebaluazioko zuzendariak parte hartu zuen, eta sektoreko berrogeita hamar enpresa baino gehiago bildu ziren, beren proiektuen maila altua eta deialdian parte hartzeko interesa agertuz. Bestalde, Ingurumen Departamentuak iragarri zuen Zubietan Birziklapenerako Prestaketa Zentro bat (CPR) jartzeko eta Zumarragan Plastiko Jasangarriaren Poloa garatzeko proiektuak aurkeztuko zituela laguntza hauetara, bi proiektuak ahalik eta gehien azkartzeko.

Bere hitzaldian, Asensiok bere trantsizio energetikoa bizkortzeko Gipuzkoa egiten ari den urratsak jorratu ditu, komunitate energetikoen eta hidrogeno berdeko plantaren arloan egindako aurrerapenak azpimarratuz. Erkidegoen kasuan, hiru udalerrik dituzte martxan proiektuak, seik hasi dira garatzen, eta duela gutxi 5.000 biztanletik beherako 21 udalerri sartu dira Next Generation funtsen laguntza merezi izan duen proiektu batean. Proiektu hori Ingurumen Departamentuak finantzatuko du. Aurreikuspenen arabera, 2025. urtean 5.000 etxe eta saltoki txiki egongo dira, eta 2030. urtean lurralde osoan egongo dira. Zubietako biometanizazio-instalazioan tratatzen diren hondakinen materia organikotik abiatuta hidrogeno berdea sortuko duen plantari dagokionez, proiektuak dagoeneko bazkide garrantzitsuak ditu, hala nola GHK, FCC, Petronor edo Engie multinazional frantziarra. Ekoitzitako erregaia ekologikoa izango da, eta Lurraldebusen flota eta hondakinak biltzeko kamioiak hornitzeko erabiliko da

Amaitzeko, Asensiok esan du hurrengo hamarkada erabakigarria dela ekonomia berdea bultzatzeko. Izan ere, Gipuzkoa ekonomia zirkularraren eta mugikortasunaren sektoreetan bere lidergoa indartzen ari da.

Jarraian, Eduardo González Klima Aldaketaren Aurkako Ekintzak Koordinatzeko zuzendariordeak hitz egin du, eta Espainiako Gobernuaren Epe Luzerako Deskarbonizazio-estrategiaren (ELP 2050) ardatz nagusiak azaldu ditu. Dokumentuari esker, Espainiak berotegi-efektuko gasen (BEG) isuriak % 90 murriztu ahal izango ditu 2050ean, 1990eko datuekin alderatuta, eta hazkunde ekonomikoa eta energia-kontsumoa bereizi ahal izango ditu. Energiaren azken kontsumoko unitate bakoitzeko sortutako BPGa 2,5 aldiz biderkatuko da 2017 eta 2050 bitartean. Gainera, dokumentuak aurreikusten du energia berriztagarriek azken energiari egingo dioten ekarpena % 97koa izango dela. Estrategian sartzen diren neurrien multzoak eragin positiboa izango du enpleguaren sorreran, % 1,6 handituko baita 2050ean, haren aplikazioa kontuan hartzen ez duen egoera bati dagokionez. Horrek 300.000 enplegu garbi inguru sortuko lituzke urtean aldi horretan.

Hirugarren hitzaldia Iberdrolako Erregulazio Zuzendaritzako Unai Alañak eman du, "energia sektorea deskarbonizatzeko ibilbide-orria" izeneko hitzaldia garatuz. Alañak nabarmendu du sistemaren deskarbonizazioaren bektorea sektore elektrikoa izango dela, eta eskariaren elektrifikazioa funtsezko palanka izango dela prozesua aurrera eramateko. Ildo horretan, energia berriztagarriak krisi klimatikoari eta energetikoari aurre egiteko irtenbiderik onena direla nabarmendu du; fosilen eredua berriztagarrietara aldatzeak abantaila ekonomiko, sozial eta ingurumenekoak ekarriko ditu. Azkenik, Alañak erregulazio-egonkortasunaren eta berriztagarrien instalazio berriak garatzeko beharrezko izapideak sinplifikatzearen alde egin du.

Jardunaldia amaitzeko, Euskadiko Trantsizio Energetikoa mahai-ingurua egin dute Jose Ignacio Asensio Ingurumeneko diputatuak; Iberdrolako Erregulazio Zuzendaritzako, Unai Alañak; Cideteceko zuzendari nagusiak, Javier Rodríguez, eta Elias Unzueta Petronorreko berrikuntzako zuzendariak. Eztabaidan, hainbat gai aztertu dira, hala nola Euskadiren mendekotasun energetikoa, trantsizio energetikoari lotutako garapen-aukerak, elektrifikazioaren alternatibak, berriztagarrien instalazio handiak eta autokontsumoaren alternatiba eta hidrogenoak ekonomiaren deskarbonizazio-prozesuan duen papera.