Energia-pobrezia murriztu egin da Gipuzkoan, baina oraindik ere desberdintasunak daude

Etxebizitzetan tenperatura egokia mantentzeko zailtasunak dituzten etxeen kopuruak behera egin du, 2017an % 9 izatetik 2022an % 5,9 izatera igaro baita. Hala ere, 55.000 etxebizitzak eta 108.000 pertsonak arazoak dituzte beren etxeak bero mantentzeko.

Diru-sarrerekiko gehiegizko energia-gastua duten etxekoen unitateen kopuruak ere behera egin du. Beherakadaren ondorioz, ia 700 etxek eta 6.000 pertsona inguruk dagoeneko ez dute gehiegizko energia-gasturik beren diru-sarrerei dagokienez.

Diputatu nagusiorde eta Jasangarritasun diputatu den, José Ignacio Asensio, Gipuzkoako Batzar Nagusietako Jasangarritasun Batzordean agertu da gaur eguerdian, berak hala eskatuta, Gipuzkoako Pobrezia Energetikoari buruzko Azterlanaren (2017-2022) emaitzak ezagutarazteko. Azterlanak Gipuzkoako prebalentziari buruzko informazioa ematen du, gaur egun erabiltzen diren ikuspegi teoriko-metodologiko nagusietako lau kontuan hartuta: alde batetik, etxeko energia-gastuan oinarritutako adierazle objektibo bat, energia-kontsumoaren premiei lotutako gastuaren eta etxekoen unitateen diru-sarrera garbien arteko erlazioa aztertzen duena; bigarrenik, etxekoen unitateen adierazpenetan eta pertzepzioetan oinarritutako ikuspegia; bestetik, pobrezia energetikoarekin lotutako adierazleak, hala nola arazo ekonomikoengatik gastu energetikoa murriztea, edo etxeko tenperaturaren neurketan oinarritutako ikuspegia; eta, azkenik, ikuspegi global bat, ikuspegien konbinaziotik abiatuta: alde batetik, gastuetan oinarritutako ikuspegia, eta, bestetik, etxekoen unitateen pertzepzioetan eta deklarazioetan oinarritutako ikuspegia.

Azterlanaren emaitzek adierazten dutenez, Gipuzkoan egonkortu edo hobetu egin dira pobrezia energetikoaren adierazleak, duela bost urteko datuekin alderatuta. Zehazki, pobrezia energetikoko egoeren eraginpean dauden etxeak ehuneko 3 puntu murriztu dira, 2017ko % 21,5etik 2022ko % 18,4ra. Hala ere, 55.000 etxebizitzak eta 108.000 pertsonak arazoak dituzte oraindik ere beren etxeak bero mantentzeko. Bestalde, etxebizitza bakoitzak energian egiten duen batez besteko gastua % 7 igo da, 1.293 eurotik 1.379 eurora.

Bestetik, gastuen eta diru-sarreren arabera, gehiegizko energia-gastua duten etxebizitzen kopuruak behera egin du. Beherakadaren ondorioz, dagoeneko ia 700 etxek eta 6.000 pertsona inguruk ez dute gehiegizko energia-gasturik beren diru-sarrerei dagokienez. Batez beste, Gipuzkoako familiek beren diru-sarrera garbien % 5,5 bideratzen dute elektrizitatearen, gas naturalaren edo etxebizitzaren energia-beharrak betetzera.

Gipuzkoan 18.000 etxek ( % 6) zailtasunak dituzte beren etxebizitza tenperatura egokian mantentzeko. Datua hobetu egin da 2017arekiko, orduan % 9koa baitzen. Hala ere, beren etxebizitzetan itoginak edo hezetasunak bezalako arazoak dituzten etxekoen unitateen ehunekoak gora egin du, % 11,9tik % 16,4ra.

Desberdintasunak

Gure gizarteko segmentu batek bere diru-sarreren zati handi bat hotzari aurre egiteko soilik gastatzen du, eta beste batzuek, aldiz, kontraste nabarmenean, ia ez dira estutzen. Banaketa horrek agerian uzten ditu gure gizartearen egituran dauden desberdintasunak; izan ere, egitura horrek gehiago eragiten die emakumeei (emakumeak buru dituzten etxebizitzek pobrezia energetikoa pairatzeko arrisku bikoitza dute, gizonak buru dituzten etxekoen unitateek baino), 65 urtetik gorakoei (65 urtetik gorako pertsona bat buru duten 5 etxebizitzetatik 1ek pobrezia energetikoko afektazioren bat du), atzerritarrei (migratzaileak buru dituzten 10 etxebizitzetatik 4k pobrezia energetikoko afekzioren bat dute), langabeei (10 etxekoen unitatetik 7k eta gehiegizko gastu energetikoko 17 aldiz arrisku handiagoa dute) eta lehen mailako edo beheragoko ikasketak dituzten pertsonei (3tik 1ek kalteberatasun energetikoa du).

Gipuzkoa Europaren aurrean

Etxebizitza tenperatura egokian mantendu ezin duten etxeetan bizi diren pertsonen proportzioa % 5,8 da Gipuzkoan, eta % 9,3 Europan. Energiaz jasotako etxebizitzen ordainketan atzerapenen bat metatzen duten etxebizitzen proportzioari dagokionez, Gipuzkoan % 3,8 da eta Europar Batasunean % 6,9.