Foru Aldundiak “ahalik eta gehien bizkortuko ditu epeak” Igeldoko Toki Erakunde Txikia sortzeko

Igeldoko Toki Erakunde Txikia (TET) eratzeko eman beharreko pausoen berri eman du gaur Gipuzkoako Foru Aldundiak Diputatuaren Kontseiluaren osteko agerraldian, joan den igandean egindako herri-kontsultaren ondoren; bertan, herritarren % 84,6k eman zioten baiezkoa aukera horri. Irune Berasaluze foru bozeramaileak jakitera eman duenez, “Donostiako Udalak orain arte osatutako espedientea Foru Aldundiari bidali bezain laster, lanari ekingo diogu Diputatuen Kontseiluan Toki Erakunde Txikia sortzeko dekretua onartzeko. Horretarako gehieneko legezko epea hiru hilabetekoa izango litzateke, baina denborak ahalik eta gehien bizkortuko ditugu hori baino lehen egiteko”.

Udal espedientea jaso ondoren, Foru Aldundiari dagokio aztertzea ea betetzen diren martxoaren 17ko 2/2003 Foru Arauak, Gipuzkoako udalerriak arautzekoak, ezartzen dituen baldintzak – 25. eta 33. artikuluak –; eta ea orain arte egin beharreko prozedura jarraitu den – arau horren 26. artikulutik 29. artikulura –. Hori egiaztatzeko, Gobernantza departamentuaren eta Ogasun eta Finantza departamentuaren txostenak aurkeztuko dira, ELMren baliabideen nahikotasunari buruzkoak. Ondoren, Diputatuen Kontseiluak foru dekretu bidez erabakiko du Igeldoko TET-a eratzea. Foru dekretu hori GAOn argitaratuko da eta Donostiako Udalari jakinaraziko zaio.

Era berean, Toki Erakundeen Foru Erregistroan inskribatuko da, eta Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioari eta Estatuko Administrazioari jakinaraziko zaie ere, dagozkion ondorioetarako. Dekretuak Toki Entitate Txikiaren lurralde-mugak, ondarearen banaketa, gobernu-organoak, bere gain hartzen dituen eskumenak eta, hala badagokio, aurrekontu-zuzkidurak jaso beharko ditu.

Igeldoko gobernu-organoa, 2027ko udal-hauteskundeak egin arte, Kudeaketa Batzordea izango da, eta 5 kidek osatuko dute, aplikatzekoa den araudiaren arabera. Batzorde hori lehen aipatutako foru-dekretua onartu ondoren eratu beharko da. Kide horiek izendatzeko, kontuan hartu beharko dira alderdiek 2023ko maiatzaren 28ko udal-hauteskundeetan Igeldoko lurralde-eremuan lortutako emaitzak. Emaitza horiek zehazten dute zenbat kide dagozkion alderdi bakoitzari Kudeaketa Batzordean. Aldundiak, lehenik eta behin, alderdi politiko bakoitzari dagokion kide kopurua zehazteko eskatu beharko dio Donostiako Hauteskunde Batzordeari, eta, ondoren, alderdiekin hitz egingo du izenak proposa ditzaten.

Proposamenak jaso ondoren, Kudeaketa Batzordeko kideak Diputatuen Kontseiluaren erabakiz izendatuko dira, eta GAOn ere argitaratuko dira. Batzordea eratzeko ezohiko bilera 3 eguneko epean egin beharko da, Eider Mendoza diputatu nagusiak deituta.

Batzorde gisa eratzeaz gain, kideek beren artean aukeratu beharko dute batzordeburu izango dena, eta une horretan Igeldoko Toki Erakunde Txikia legez formalizatutzat joko da ondorio guztietarako.

“Eskerrak eman nahi dizkiegu Udalari, Igeldo Herri Kontseiluari eta prozesu honetan parte hartzen ari diren pertsona guztiei, egindako lanagatik, prestutasunagatik eta jarrera eraikitzaileagatik. Espero dugu Toki Erakunde Txikiak igeldoarren beharrei erantzun arinagoa eta eraginkorragoa emateko balio izatea, eta haien egunerokoaren kudeaketa hobetzea. Aldundiak bere garaian defendatu zuen formula da, ondo funtzionatzen duena beste leku batzuetan, hala nola Itziarren eta Ereñotzun, eta, gainera, igandeko herri-galdeketan parte hartu zuten herritarren babes zabala du. Foru Aldunditik gure esku dagoen guztia egingo dugu duela bide hau ahalik eta modurik onenean amai dadin”, nabarmendu du bozeramaileak.

Industriaren eraldaketa digitalari babesa

Era berean, Kontseiluak ‘Gipuzkoa Digitala’ programako laguntzak onartu ditu gaur. Guztira 1,66 milioi bideratuko ditu 2024an, lurraldeko industriari, bereziki ETEei, eraldaketa digitalean laguntzen jarraitzeko. Programak bi lerro ditu: bat 4.0 produktuarena, produktu-mota hori garatzera bideratua; eta Datekin, datuen kudeaketan eta aprobetxamenduan zentratua. "Gure sare ekonomikoa trantsizio handien prozesu batean murgilduta dago, eta digitala da garrantzitsuenetako bat. Teknologia berri horiek egokitzeko eta aprobetxatzeko dugun gaitasunaren mende egongo da, neurri handi batean, gure lehiakortasuna, eta, horrekin batera, epe ertaineko ongizatea", azpimarratu du foru bozeramaileak.

Lehenengo lerroak 800.000 euro izango ditu, eta fabrikazio aurreratuaren eta 4.0 industriaren merkaturako produktu eta aplikazio berriak garatzera bideratutako proiektu esperimentalak lagunduko ditu, berrikuntza dakartenak. Zehazki, eremu hauekin lotutakoak: ekoizpen prozesuaren kudeaketa eta kontrola, konektibitatea, konputazioa eta cloud, errealitate areagotua eta errealitate birtuala, robotika aurreratua, gauzen Internet (IoT), ikuspen artifiziala, 3D ikuskapena eta neurketa aurreratua, fabrikazio gehigarria eta 3D inprimaketa, eta prozesuen eta produktuen trazabilitate teknologiak. Industria-enpresak eraldatzen lagundu nahi du, fabrika-eredu adimendun, eraginkor eta balio-katean gero eta integratuago baterantz, teknologia berriak baliatuz ekoizpena malgutzeko, eskariaren aldaketei azkarrago erantzuteko eta produktuak eta zerbitzuak pertsonalizatzeko.

Bigarren lerroak 866.000 euroko zuzkidura du, eta 'Datekin' du izena. Enpresaren eta bere negozio ereduaren eraldaketa digitala lortzeko datuen balorizazioa bizkortu nahi du, datuak erabakiak hartzeko informazio garrantzitsu bihurtzen adituak diren eragileen kanpo-kontratazioa lagunduz. Prozesu analogikoak digitalizatzeaz edo ekoizpen-plantaren eraldaketa mugatzeaz gain, lerro honek proiektuak bultzatzen ditu datuak eskaintzen dituen aukera guztiak ustiatzeko, balio-aktibo gisa, enpresa-prozesu guztietan; hornikuntza, langileen hautaketa edo kalitate-kontrola, produkzio-prozesuen monitorizazia, produktuaren diseinua, marketin digitala edo bezeroen arreta.

Horregatik, lerro hau heldutasun digitaleko maila ertaina edo altua duten industria-enpresei zuzenduta dago. Enpresa horiek, beren produktuak eta prozesuak sentsorizatzeko ekimenak garatu ondoren, esploratu gabeko potentziala dute beren banaketa- edo

hornidura-prozesuak, merkataritza-praktikak, lantokiaren antolamendua eta kudeaketa edo produkzio-prozesua hobetzeko, baina baita zerbitizaziotik eratorritako negozio-eredu berriak sortzeko ere. "Datu kopuru handiak lortzeak eta erabiltzeak aukera-sorta zabala irekitzen du gure enpresek beren jarduera dibertsifika dezaten, balio erantsi handiko zerbitzuak eskainiz, eredu tradizionalenen osagarri", adierazi du bozeramaileak.

‘Gipuzkoa Digitala’ programa 2021ean jarri zen martxan, eta ordutik 300 enpresa baino gehiago babestu dira. Iaz, 4.0 industriaren ildoaren barruan, 20 proiektu babestu ziren, eta 41 Datekinen barruan. Deialdiari buruzko informazio guztia www.gipuzkoa.eus/dirulaguntzak webgunean egongo da eskuragarri, eta eskaerak internet bidez aurkeztu ahal izango dira, Aldundiaren egoitza elektronikoan. Laguntzak jaso nahi dituzten enpresa guztiek 60 egun naturaleko epean aurkeztu ahal izango dituzte eskabideak, Gipuzkoako Aldizkari Ofizialean argitaratu eta hurrengo egunetik hasita.

“Programa honek harrera bikaina du lurraldeko enpresen artean, eta interes handia pizten du. Gaitasun guztiak ditugu; punta-puntako industria bat, bere eraldaketan buru-belarri murgildua, eta soluzio digital aurreratuen eskaintzan nabarmentzen ari diren hainbat enpresa. Hala ere, ezin dugu ahaztu gure ekonomia-ehunaren zati handi bat ETEek osatzen dutela, eta horiek dira, hain zuzen ere, aldaketa horiek egiteko laguntzarik handiena behar dutenak. Gainera, zenbait alderditan hobetzeko aukera dugu, berrikuntza ez-teknologikoarekin zerikusia duen guztian, esaterako. Horregatik, uste dugu ekimen honek osagai guztiak dituela erronkei horiei aurre egiteko eta jarraipena izan behar duela”, adierazi du.

Otsaileko datu ekonomikoak

Era berean, Gipuzkoako Foru Ogasunak aldian behin egiten duen Gipuzkoako enpresen egoerari buruzko txosteneko datuak jakinarazi dira Kontseiluan. Txosten horren arabera, 2024ko lehen bihilekoan salmentak % 0,3 hazi ziren 2023ko aldi berarekin alderatuta –barnekoak % 0,4 igo ziren eta esportazioak % 0,1–. Otsailean salmentak % 1,1 igo ziren esportazioen igoeraren ondorioz (+% 3,1) eta barrukoak % 0,1 jaitsi ziren. Enplegua % 1,6 hazi zen otsailean, eta +% 1,9 urteko lehen bi hilabeteetako metatuan. Soldatei dagokienez, igoera askoz ere handiagoa izan da: +% 9,9 otsailean eta +% 8,8 lehen bihilekoan.

Jardueren arabera, lehenengo bihilekoan izandako salmenten igoera zerbitzuen sektoreak bultzatu zuen batez ere (+% 2,4); industriak, berriz, jaitsiera txiki bat izan zuen (–% 0,1) eta eraikuntzak zertxobait nabarmenagoa (–% 1,7). Otsailean antzeko joera ikusi zen, zerbitzuen sektoreko salmentak hazi egin ziren (+% 3,0), industriaren salmentak pixka bat jaitsi ziren (–% 0,1) eta eraikuntzakoak neurri handiagoan jaitsi ziren (–% 2,8). Kanpo-merkataritzaren xedeari dagokionez, EBrako esportazioak % 4,3 murriztu ziren lehen bihilekoan, eta gainerako herrialdeetakoak % 6,5 igo ziren. Otsailean, aldakuntza –% 2,6koa izan zen lehen kasuan eta +% 11,3koa bigarrenean.

Nabarmentzekoa da industriako enpleguaren joera ona, otsailean % 3 hazi baita, eta % 3,5 urtean zehar. Zerbitzuen sektorean hazkundea apalxeagoa izan zen (+% 0,4 bihilekoan) eta eraikuntzan, aldiz, % 1,8 jaitsi zen. Halaber, industriaren sektorean hazi ziren gehien soldatak urteko lehen bi hilabeteetan: +%10,4; eraikuntzan +%3,9 eta zerbitzuetan, berriz, +%6,8.

Berasaluzek datu horien irakurketa positiboa egin du. "Gure ekonomiak dinamismo ona mantentzen jarraitzen du egoera konplexu batean, inflazioa, gatazka geopolitikoak edo EBn Gipuzkoarentzat oso garrantzitsuak diren ekonomien dezelerazioa bezalako faktoreekin. Gure enpresak eta horiek osatzen dituzten pertsonak egiten ari diren ahalegina baloratu behar dugu, gaur egungoa bezalako ziurgabetasun-egoera batean aurrera ateratzeko, ohikoak ez diren merkatuetan aukera berriak bilatuz eta sortuz. Nazioartekotze hori ondo egindako lanaren eta gure sare ekonomikoaren ezaugarri den egokitze-gaitasunaren emaitza da", nabarmendu du Europatik kanpoko esportazioen gorakadari dagokionez.

Mendekotasuna duten pertsonen laguntzaileentzako txartela

Azkenik, agerraldian jakinarazi denez, Gipuzkoako Foru Aldundiak txartel berri bat aktibatu du, mendekotasun-egoeran dauden pertsonei, itsuei edo ikusmen-urritasun larria dutenei eta gurpil-aulkien erabiltzaileei Gipuzkoako garraio publikoan doan bidaiatzeko aukera emateko. Kolektibo horietako pertsona guztiek, garraio publikoa erabiltzeko beste pertsona baten laguntza behar dutenek, hots, 30.000 bat lagunek, gaurtik aurrera, apirilak 16, Zainketa eta Gizarte Politiketako Departamentuaren gutun informatibo bat jasoko dute beren etxeetan.

Txartela eskatu ahal izateko, Mugi edo Lurraldebus txartelaren titularra izan beharra dago, eta inprimaki bat bete behar da norberaren datuekin, webgune honetan: www.gizartepolitika.eus/laguntzaile_txartela. Hilabete igaro ondoren, gutxi gorabehera, etxean jasoko dute. Eskatzailea eta titularra mendekotasuna duen pertsona izango da, ikusmen-desgaitasun larria duena edo gurpil-aulkia erabiltzen duena, eta Gipuzkoako garraio publikoan laguntzen dion pertsonak erabili ahal izango du txartela (gehienez pertsona batek).

Pertsonak Mugi edo Lurraldebusa erabiltzen duenean, haren laguntzaileak txartel berri hori erakutsi beharko dio gidariari, eta hark doako txartel bat emango dio. Euskotrenen kasuan, laguntzaileak txarteldegitik pasatu beharko du doako txartel bat eman diezaioten. Leihatilarik ez duten geltoki eta geralekuetan, interfonoa erabili beharko du komunikatzeko eta pasabidea ireki diezaioten urrunetik.