Jasangarritasun Departamentua eta Gipuzkoako Ostalaritza Elkartearen arteko hitzarmena elikagaien xahuketa murrizteko

Gipuzkoako Ostalaritza Elkarteak ostalaritza-establezimenduei ontzi birziklagarriak emango dizkie, bezeroek kontsumitu gabeko janaria eraman dezaten. Horrez gain, jardunaldi tekniko batzuk antolatuko ditu, Galeren eta Elikagaien Alferrik Galtzearen Prebentzioari buruzko Legearen eraginaren berri emateko eta araudi berriei heltzeko alternatibak emateko.

Gipuzkoaren helburua da, Espainiako eta Europako araudiak jasotzen duen bezala, erdira murriztea, hemendik 2030era, urtero alferrik galtzen diren janari tonak.

  Gaur goizean, Gipuzkoako Foru Aldundiko Jasangarritasuneko diputatu Jose Ignacio Asensiok eta Gipuzkoako Ostalaritza Elkarteko presidente Mikel Ubarrechenak lankidetza-hitzarmen bat sinatu dute Gipuzkoako ostalaritza-sektorean elikagaien xahuketa murrizteko. Hitzarmen honen helburu nagusia ostalariei laguntzea da, elikagaiak alferrik galtzearen arloan indarrean dauden Europako eta Espainiako araudiek elikagaiak murrizteko ezarritako helburuak bete ditzaten.

Jasangarritasun Departamentuak 30.000 euro bideratuko ditu lankidetza horretara, elikagaiak xahutzeak nabarmen larritzen baitu klima-krisia. CO₂ isurketen % 30 eta ur-kontsumo globalaren % 70 elikagaiak ekoizteko sistemei lotuta daude. Ekoitzitako elikagaien heren bat alferrik galtzen da, eta berotegi-efektuko gasen guztizko isurien %10 sortzen du. Jose Ignacio Asensio diputatuak adierazi duenez, “elikagaien xahuketaren aurkako borroka lan-ildo giltzarria da klima-aldaketaren aurkako borrokan”.

Foru arduradunak gaineratu duenez, “krisi klimatikoa larriagotzen duen ingurumen-arazoaz gain, elikagaiak alferrik galtzea etikoki eta sozialki bidegabea da". Gipuzkoan bakarrik, 20.000 pertsona baino gehiago dira  Elikagai Bankuaren laguntza behar dutenak behar bezala elikatu ahal izateko.

Gipuzkoan, urtean 123.000 tona elikagai alferrik galtzen dira, eta hondakin horren % 17 Horeca sektorean gertatzen da. "Hori dela eta, hitzarmen honek erantzuten dio bi helburu nagusiri: bat, elikagai xahuketa murriztea, eta bigarren, ostalaritza-sektoreari araudi berrietara egokitzea laguntzen dio”, adierazi du Asensio diputatuak.

Gipuzkoak, Galerak Prebenitzeko eta Elikagaiak Alferrik Galtzeko Espainiako Legearekin eta Europako Batzordearen Mahaiari egindako Baserriaren Estrategiarekin bat etorriz, 12.3 GJHaren helburua betetzea eta elikagaien alferrik galtzea erdira murriztea du helburu.

Gipuzkoan ditugun 123.000 xahututako-elikagai tonak, lurraldeko hiri-hondakin guztien herena da, gutxi gorabehera. 2015etik, Gipuzkoan 3.000 tona murriztu da hiri-hondakinetako elikagaien presentzia, hau da, % 7,2. "Lanean ari gara, eta hitzarmen horri esker, Gipuzkoak nabarmen egingo du aurrera 2030erako elikagaien xahuketa % 50 murrizteko eta elikadura-sistema jasangarriagoa eta ekitatiboagoa eraikitzeko bidean", gaineratu du Jose Ignacio Asensiok.

Lankidetza horren esparruan, Gipuzkoako Ostalaritza Elkarteak bi ekintza nagusi egingo ditu:

1. Ostalaritza-establezimenduetan elikagaiak alferrik ez galtzeko neurriak ezartzen laguntzea, kontsumitzaileek kontsumitu ez dituzten ordaindutako elikagaiak inolako kostu gehigarririk gabe eramateko duten eskubidea bermatuz, besteak beste. Horretarako, itzulgarriak edota birziklatzeko ontzien hainbat formatu emango zaizkie lurraldeko ostalariei, establezimenduen ezaugarrietara, kontsumitzaileen tipologiara eta ematen duten zerbitzura hobekien egokitzen direnak azter ditzaten.
   
   
2. Elikagaiak alferrik galtzeari buruzko jardunaldi teknikoak garatzea, Gipuzkoako ostalaritza-sektoreari zuzenduta, Galerak eta Elikagaien Hondakinak Prebenitzeko Lege Proiektu berriaren berri emateko eta proiektu horrek sektoreari berari nola eragiten dion azaltzeko. Era berean, jardunaldi horietan, sektorea esparru arautzaile berrira hobeto egokitzeko aukera inspiratzaileak azalduko dira.

Gipuzkoako Ostalaritza Elkarteko presidente Mikel Ubarrechenak azpimarratu duenez, “lankidetza hau funtsezkoa da gure elkartekideak araudi berrietara egokitu ahal izateko eta elikagaien alferrik galtzea murrizten laguntzeko. Ingurumenaren zein gizartearen ikuspegitik hobetzeko aukera bat da”.

Ekintza lurraldeko ostalaritza-sektorearen barruko iraunkortasunaren inguruko hobekuntza-plan baten barruan kokatzen da. Plan hori Gipuzkoako Ostalaritza Elkartea garatzen ari da azken urteotan, eta, elikagaien xahuketa murrizteaz gain, bere jarduera honako hauetan oinarritu du: sektoreko ekipamenduen eraginkortasun energetikoa hobetzea, CO2 emisioak murriztea, hondakinak behar bezala bereiztea eta lurraldeko hainbat establezimendutan jardueraren karbono-aztarna baloratzea.