Zahartze osasungarria, mugikortasun jasangarria eta kuantikoa, Teknikerrek Gipuzkoarako dituen esparru estrategikoak

Tekniker zentro teknologikoak, Basque Research and Technology Alliance (BRTA) erakundeko kideak, Eider Mendoza Gipuzkoako diputatu nagusiaren bisita jaso du gaur, maiatzak 3, Foru Aldundiaren babesa duten I+G proiektu estrategikoetan izandako aurrerapenak erakusteko.

Zehazki, zentroak, Luis Uriarte zuzendari nagusiaren eskutik, ikerketa zientifikoaren eta puntako teknologiaren garapenaren bidez Gipuzkoako lurraldea eraldatu nahi duten ekimenetan egindako azken aurrerapenak aurkeztu ditu.

Mendozarekin batera, Ane Insausti Ekonomia Sustapeneko eta Proiektu Estrategikoetako diputatua eta Jon Gurrutxaga GFAko Berrikuntzako zuzendari nagusia ere izan dira bisitan.

Zahartze osasungarritik kuantikaren esparrura

Lehenik eta behin, Teknikerrek Adinberri Fundazioarekin lankidetzan lan egiten du, Gipuzkoako Foru Aldundiaren estrategiaren harira zahartze osasungarrian eta bizi-kalitatean berritzeko, pertsonarengan zentratutako teknologia robotikoen bidez (human-centered), eta, horrela, ekosistema medikoa eta asistentziala babesteko.

HispaRob robotikako plataforma teknologikoak ere parte hartzen du proiektuan, eta Gipuzkoa zilarrezko ekonomian funtsezko aktore gisa kokatzea eta, robotikak eskaintzen dituen aukeren bidez, adineko biztanleen beharrei erantzutea du helburu, ingurune errealetan hainbat irtenbide berritzaile frogatuz.

Teknikerren eta Foru Aldundiaren artean irekitako beste jarduera-ildoetako bat mugikortasun iraunkorra da. Esparru horretan, zentro teknologikoaren gaitasunek honako hauek hartzen dituzte barnean: gailu elektronikoen garapena, osagai mekatronikoen eta azken belaunaldiko motor elektrikoen diseinua, Adimen Artifizialaren integrazioa karga-estazioak optimizatzeko eta haien kudeaketa energetikoa, edo hirietako aparkalekuen eta ibilgailu-floten kudeaketa Smart Citieserako trantsizioan. Adibide batzuk berriki egindako MUBIL Mobility Expo 2024 azokan erakutsi ziren.

Eta puri-purian dagoen teknologia kuantikoen arloan, Tekniker Aldundiak finantzatutako bi proiektutan ere ari da lanean. Lehenengoaren helburua da biomolekuletan konformazio-aldaketak bereiztea eta sortzen ari diren kutsatzaileak detektatzea, sentikortasun eta espezifikotasun handiko sentsore espektroskopikoak garatuz.

“Egindako lana uretan edo elikagaien matrizeetan hainbat kutsatzaile monitorizatzera zabal daiteke, eta lagin biologikoetara ere zabal daiteke, hala nola serumera edo plasma-plasmara”, Luis Uriartek azaldu duenez.

Bigarrenean, diamantezko nitrogeno zentro hutsak (NV) fabrikatzeko plataforma bat diseinatzen da, laser pultsu ultralaburtuen bidez.

“NV zentroak egitura mikroskopikoak dira, eta nitrogeno atomo batek diamantearen egitura kristalinoan karbonozko atomo bat ordezkatzen duenean eta ondoko espazio huts bat (hutsik) dagoenean sortzen dira. 'Detektagailu' txiki gisa jarduten dute, inguruan aldaketa oso txikiak senti ditzaketenak eta eremu magnetiko eta elektrikoen aldaketekiko oso sentikorrak direnak. Gaitasun horrek sentsoreetarako aparteko oinarri bihurtzen ditu, hainbat eremutan, bioteknologiatik hasi eta geologia elektrikora arte”, Uriartek gaineratu duenez.

Funtzionatzen duen lankidetza

Teknikerren eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren arteko lankidetzari esker, azken urteotan ezagutza berria eta funtsezko irtenbideak lortu dira hainbat esparru eta sektoretan, hala nola osasunean, mugikortasunean edo energian.

“Aldundiaren laguntza ezinbestekoa izan da balio handiko zenbait proiektu gauzatu ahal izateko, hala nola hidrogeno berdea sortzeko azpiegitura berritzaileak edo narriadura kognitiboa prebenitzeko, birgaitzeko eta jarraitzeko teknologia berriak, begi-mugimenduaren jarraipenean oinarrituta”, nabarmendu du Luis Uriartek.

Bestalde, Eider Mendoza diputatu nagusiak azpimarratu du Gipuzkoak “apustu kolektiboa” egin duela ¡etorkizuneko ekonomia eraikitzeko, kalitatezko enplegua sortzeko eta gure bizi-kalitatea hobetzeko ahalmen handia duten eremuetan lan eginez. Tekniker bezalako zentro teknologikoek egiten duten lana ezagutzaren eta I+G+Bren aldeko apustu horren erakusgarri ona da, lurralde lehiakorra, aurreratua eta guztiontzako ongizatea sortzen duena izateko giltzarri gisa. Oso lankidetza emankorra dago Teknikerrekin eta I+G+Bko zentroen sare guztiarekin, eta haien lana oso lerrokatuta dago Aldundia mugikortasun iraunkorraren, teknologia kuantikoen edo zahartze osasungarriaren arloetan egiten ari den apustu estrategikoekin. Horixe da legealdi honetan jarraitu beharreko eta indartuko dugun bidea: denok norabide berean arraun egitea”.

Teknikerri buruz

Tekniker Fabrikazio Aurreratuan, Gainazalen eta Materialen Ingeniaritzan eta ekoizpenerako IKTetan espezializatutako zentro teknologikoa da. I+G+Bren bidez gizarte osoari hazkundea eta ongizatea ematea da bere helburua, enpresa-sare osoaren lehiakortasunari modu iraunkorrean lagunduz. Tekniker Basque Research and Technology Alliance (BRTA) erakundeko kidea da.