Aurkezpena Kultura

XVIII. mendeko monumentu multzoa da Agorregi, ura ustiatzeko moduen (burdindegiak eta errotak) adierazle bikaina. Pagoeta parkean dago, Aiako udal barrutian. Gune hau aldatu gabe gorde da denborarekin, eta barnean gordetzen du ehunka urteko tradizio baten bihotza, euskal kultura ezin hobeto agertzen duena.

Gipuzkoako Artxibo Orokorra (GAO) Tolosan dago, eta Gipuzkoako lurralde historikoko gobernu erakundeen artxibo historikoa da: hain zuzen ere, Batzar Nagusiena eta Foru Aldundiarena. Artxibo honetan XV. mendetik XX. mendera bitarteko dokumentuak gordetzen eta zabaltzen dira, eta bi multzo handi bereizten dira dokumentuen aldetik: batetik, XV. eta XVI. mendeetan sorturiko erakundeen dokumentuak ditugu (Batzar Nagusienak eta Aldundienak, Gipuzkoako Korregimenduarenak eta Tolosako Notari Barrutiko Protokoloenak); eta, bestetik, banakoen eta erakundeen dokumentuak ditugu, tartean bilduma edo atal faktizio batzuk barne (Indalecio Ojanguren -argazkitegia-, Gaztañaduy Etxea -dohaintza partikularra-, udaletako Kaparetasun agiriak…).

Gipuzkoako Probintziako Artxibo Historikoa (GPAH) Oñatin dago, eta bitarteko artxibo historikoa da Gipuzkoan Estatuko administrazio periferikoak sortzen duen dokumentazioarentzat. Artxibo honen kudeaketa Eusko Jaurlaritzak Gipuzkoako Foru Aldundiari pasatu zion 2018 ekainean. Artxibo honetara ekarri da Gipuzkoako Protokoloen Artxibo Historikoa (antzinako Oñatiko Unibertsitatea), duela 75 urte baino gehiagotik Gipuzkoako Foru Aldundiak kudeatzen duena; beraz, bertan notarioen dokumentazioa eta erregistroetako dokumentazioa ere gordetzen eta hedatzen da.

XVII. mendeko baserri batean baserria nolakoa zen erakusten duen museoa da Igartubeiti Baserri Museoa. Gipuzkoako Foru Aldundiak 1992an erosi zuen Igartubeiti baserria, desagertu ez zedin. Zaharberritzea konplexua izan zen, eta eredugarri gisa kalifikatu zuten. Horren ondorioz, XVII. mende hasieran zuen irudi historikoa berreskuratu du baserriak. Interpretazio Zentroan, euskal baserrien mila urte baino gehiagoko historia ekartzen dugu gogora. Igartubeitiko familiaren eta bizilagunen ahotsak entzunda, antzematen dugu nola joan ziren handitzen eta garatzen antzinako baserriak; nola bizi ziren eta nola lan egiten zuten bertako biztanleek; nolako harremanak zituzten beraien artean; zer sinesten zuten; zer ekoizten zuten; nola elikatzen ziren; nola dibertitzen ziren eta zerekin sufritzen zuten.

Gipuzkoako Dantzagunea Gipuzkoako Foru Aldundiaren zerbitzua da, eta helburu du dantzako ikaskuntza eta sormen prozesuak bideratzea. Lan ildo nagusi hauek ditu: babesa ematea koreografiaren sormenari eta ikerketari; prestakuntza espezializatua; dantza zabaltzeko modu berriak bilatzea eta sormen prozesuen dokumentazioa jaso eta artxibatzea. Errenterian du egoitza, baina lurraldeko dantza komunitate guztiari ematen dio zerbitzua; beraz, dantza praktikatzeko prestaturiko tokiak eskaintzen ditu, beste zerbitzu batzuekin batera (adibidez, informazioa eta aholkularitza).

Tabakaleran egoitza duen nazioarteko zentroa da, eta zinemaren iraganaren, orainaren eta etorkizunaren inguruko pentsamendua, ikerketa, esperimentazioa eta berrikuntza pedagogikoa lantzen ditu. Gipuzkoako Foru Aldundiak sortua eta finantzatua, EQZE 2017an sortu zen, izaera sutsu eta berritzailearekin. Ikuspegi integrala duten zinemagileen sorrera sustatzeko helburua du; zinemagile horiek errealitate zinematografiko berriak (lan arlokoak, kontzeptualak, sormenekoak, profesionalak) sortzeko gaitasuna izango dute.

Gipuzkoako Foru Aldundiko Ondare Bildumen Zentroa da Gordailua. Haren helburu nagusia da lurraldeko kultura ondarea zaintzea, babestea eta balioa ematea. Gordailua elkargune bat da, eta hainbat titulartasunetako funtsak gordetzen ditu. Bilduma bateratua osatzen du, eta kudeaketa partekatua du. Milaka ondasun etnografiko, artistiko eta arkeologiko gordetzen ditu. Bere funts propioen ikerketak egiten ditu eta kultura ondareari buruzko azterketak sustatzen ditu.

K bulegoa informazio eta laguntza gunea da. Gipuzkoako kultura sektorean lan egiten duten pertsona, talde eta erakundeei bideratua da, bai amateurrei bai profesionalei. Bulegoaren helburua da proiektuen sorreran eta garapenean azaleratzen diren beharrei erantzuna ematea, proiektu horien jasangarritasuna eta sektorearen profesionalizatzea sustatzeko.

1993an inauguratua, Kultura, Lankidetza, Gazteria eta Kirol Departamentuko Kulturako Zuzendaritza Nagusiak kudeatzen du. Espazio honeta liburutegi bat, erakusteka guneak, Ganbara eta Erakustaretoa aretoak daude non nazioarteko zein Gipuzkoako artisten lana ezagutzera emiten den.

Zumalakarregi Museoa Gipuzkoako Foru Aldundiaren zerbitzu publikoa da, eta Ormaiztegin dago. Museoaren helburua da XIX. mendeko Euskal Herria ezagutaraztea, bai herritarrei, oro har, bai adituei; izan ere, mende horretan aldaketa handiak gertatu ziren gizartean, kulturan, ekonomian eta politikan, eta mundu garaikideari hasiera eman zitzaion.

Euskal itsas Museoa Donostiako Portuan dagoen zentro irekia da. Jendearekiko gertutasuna du, eta modu aktiboan egiten du lan pertsonen eta itsasoaren arteko harremana ezagutarazteko, behin-behineko erakusketen eta kultur dinamizazioko programen bidez. Era berean, Euskal Itsas Museoaren helburuetako bat da kanpoko harreman sare bat eraikitzea. Sare horri esker, Euskal Herriko itsas historia eta kulturarekin loturiko ekimenen erreferentea da.