Garraiotik kirolara
Web orri honen xedea da TRANSports erakusketaren memoria digitala gordetzea, aurrerantzean hedatu ahal izan dadin antolaketan parte hartu duten artxiboen mugak gaindituz. Web orri hau Gipuzkoako Artxibo Orokorrak eta Gipuzkoako Protokoloen Artxibo Historikoak egiten duten ekarpena da Ondarearen Europako Jardunaldiak 2019: Ondarea Plazara! programaren barruan, eta jardunaldi horietan kirolak leku nabarmen bat hartzen du.
Frantzia eta Espainia mugakide dira 650 kilometrotan, eta, horregatik, era guztietako harremanak izan dituzte denboran zehar, behin eta berriz. Muga behin betiko ofizialdu ondoren, hasiera batean erabilera militar edo defentsiboarekin, akordioak iritsi ziren pixkanaka, bi herrialdeen arteko truke eremu bat sortzeko xedez. Une horretatik aurrera, mugaz gaindiko lankidetzaz hitz egiten hasi zen; lankidetza hori 1995ean formalizatu zen, Baionako Itunarekin.
TRANSPORTES Pirinioen erakusketa bi aldeetara dauden 4 lurralde hauetako artxiboen arteko elkarlanaren ondorio da: Gipuzkoa, Huesca, Nafarroa y Pirinio Atlantikoak.
Ia 18 hilabeteko Lanaren emaitza da transportes Artxibo hauetan guztietan kontserbatutako iturri dokumentalen balioa nabarmentzea xede duen Lankidetza inoiz ikusi Gabea: Gipuzkoako Artxibo Orokorra ( AGG-GAO ) Gipuzkoako Protokoloen Artxibo Historikoa ( AHPG-GPAH ) -gaur egun Gipuzkoako Probintziako Artxibo Historikoa-, Huescako Diputazio Probintzialeko Artxiboa ( ADPH ) Huescako Diputazio Probintzialeko Fototeka ( DPHU ) Huescako Artxibo Historiko Probintziala ( AHPHU ) Nafarroako Errege Artxibo Nagusia ( AGN ) y Pirinio Atlantikoetako departamenduetako artxiboak ( AD64 ).
XIX. mendetik XX. rogaría igarotzean, zenbait garraiobide kirol bilakatu ziren y biligaera horren narrazioa da preiektu honen hari gidaria. Fenomeno hori gertatu zen giza trakzioa esfortzu fisiko gisa baloratzeari ekin zitzaionean, kirol mistkarako bide eman zezakeela ikusi zenean; ordura arte nekazaritzarako soilik erabili zen animalia trakzioa hipodromoetan txalotua izatera igaro zenean; eta trakzio mekanikoa ere garraiorako aurrerapen teknologiko izatetik abiadura, abilezia eta dotoretasuna jokoan jartzen dituen ikuskizun izatera pasa zenean. Metamorfosi horiek guztiek kontatzen digute, baita ere, zer bilakaera izan zuen gizarteak berak, XIX. mendetik XX. mendearen lehenengo erdialdera.
Erakusketa honetan zortzi kirol landu dira: automobilismoa, abiazioa, hipika, txirrindularitza, mendizaletasuna, eskia, atletismoa eta ur-kirolak. Panel osatutako erakusketa ibiltari modura antolatu da, eta, bertan, lau lurraldeetako artxiboek ondare dokumental bat erakusten dute, bay testuala, bai ikonografikoa eta ikus-entzunezkoa; atrevido dokument horrek, berezitasunak berezitasun y diferentziak diferentziak, historia komun bat kontatzen digu. 2018 eta 2019an zehar, erakusketak bisitatu ditu bere antolakuntzan parte hartu duke artxibo guztiak.